Mısır'ın başkenti Kahire'de yürütülen Filistin-İsrail ateşkes görüşmelerinde ilerleme sağlanamamısın nedeni olarak İsrail'in Gazze'deki limanın açılması ve tutukluların serbest bırakılması taleplerine red cevabında ısrar etmesinin olduğu bildirildi.
AA muhabirinin Gazze'de ateşkesin sağlanması konusuyla yakından ilgilenen ve ismini vermek ismeyen Mısırlı bir diplomattan edindiği bilgiye göre, İsrail'in "Gazze'deki direnişin silahsızlandırılması isteğinde ısrar etmediğini ancak liman konusu ve 3 İsrailli'nin kaçırılıp öldürülmesinin akabinde tutukladığı Filistinlilerin serbest bırakılması konularına olumsuz bakmakta ısrarlı davrandığı" kaydedildi.
Özellikle görüşmelerin son turlarında İsrailli yetkililerin, direnişin silahsızlandırılması konusunda Gazze'ye liman kurulması konusuna karşı çıktıkları kadar ısrar etmediklerini bildiren Mısırlı diplomatlar, görüşmeleri tıkayan iki konunun liman ve tutsaklar konusu olduğunu belirtti.
İsrail'in konuya ilişkin olumsuz bakışının Filistinli yetkililere iletildiği bildirilirken, İsrailli heyetin perşembe yürüttükleri görüşmelerde 1993 Oslo Anlaşması öncesi İsrail hapisanelerinde bulunan Filistinlilerin serbest bırakılması taleplerini kabul ettiklerini bildirdikleri ifade edildi.
Bu gelişmeler sırasında İsrail Dışişleri Sözcüsü Amira Aaron'un AA muhabirine yaptığı açıklamada, Hamas'ın istekler çıtasını yükseltmesinin -Gazze'ye liman kurulması- görüşmelerin ilerlemesine engel olduğuna işaret ederek, Hamas'ın görüşme turlarında hiçbir şekilde esnek davranmadığını söyledi.
İsrail Dışişleri Sözcüsü Aaron, "Liman kurulması isteği"nin görüşmelerin önünü tıkayan bir taş olduğunu dile getirerek, "Bunun kabul edilmesi mümkün değil, bizler burada terörist bir hareketle konuşuyoruz" şeklinde konuştu.
Buna karşılık Hamas Hareketi, liman inşasının ateşkesin sağlanması için en önemli istek olduğunun altını çiziyor.
Aaron, haziranda 3 İsrailli'nin kaçırılıp öldürülmesinin ardından gerçekleşen tutuklamalarla ilgili olarak bu kişiler üzerinde soruşturmaların devam ettiği, bu kişilere ilişkin konunun ancak Filistin yönetimiyle görüşüleceği başkalarıyla konunun ele alınmayacağını bildirdi.
Yaklaşık bir haftadır taraflar arasında aracılık yürütülerek sürdürülen ateşkes görüşmelerinin başarılı olmadığı, ateşkesin Kahire saatiyle 08.00'de son bulmasının ardından görüşmelerin öğleden sonra 13.00'e dek devam ettiği belirtildi.
Filistin tarafının Gazze'de ateşkes sağlanması için ortaya koyduğu istekleri arasında "liman ve havalanı inşası, ablukanın kalkması, İsrail ordusunun 7 Temmuz öncesindeki konumuna geri çekilmesi, Gazzeli balıkçıların serbestçe avlanabilmesi, Oslo öncesi tutukluların da aralarında bulunduğu dördüncü grubun yanında yeni tutuklanan milletvekillerinin serbest bırakılması ve İsrail'in bu anlaşmalara bağlı kalması" gibi şartlar bulunuyor.
İsrail heyeti ise temel iki istek üzerinde duruyor, Gazze'nin yeniden imarına karşılık Hamas tarafından düzenli ateşkesin sağlanması ve silahsızlandırılması. Bu son isteğe ise Filistin tarafı tamamıyle karşı çıkıyor.
Filistin heyeti, Mısır'ın başkenti Kahire'de yürütülen ateşkes müzakerelerinin sonuçsuz kalmasından İsrail tarafını sorumlu tuttu.
Müzakerelere Filistin Demokratik Kurtuluş Cephesi'ni temsilen katılan Kays Abdulkerim, AA muhabirine yaptığı açıklamada, şu ana kadar Filistin heyetinin taleplerine tatmin edici bir cevap verilmediğini söyleyerek, İsrail'i müzakereleri akamete (başarısızlağa) uğratmakla suçladı.
Abdulkerim, "Talepler konusunda henüz bir sonuç elde etmiş değiliz. İsrail'in isteklerimize verdiği karşılık ambargonun kaldırılması değil daha da organize hale getirilmesi anlamına geliyor ve biz de bunu kabul etmiyoruz" dedi.
Hamas liderlerinden İzzet er-Reşak ise Twitter hesabında yaptığı açıklamada, İsrail'i "oyalama ve hile yapmakla" suçladı.
Filistin heyetinin başkanı Azzam el-Ahmed de nihai bir anlaşma sağlanıncaya kadar görüşmelere devam edeceklerini kaydetti. Ahmed, "Mısırlı yetkililere, hak sahiplerine haklarını geri verecek nihai bir anlaşmaya varıncaya kadar buradan ayrılmayacağımızı söyledik" diye konuştu.
İsrail cezalandırılsın
Filistin'in Almanya Büyükelçisi Khouloud Daibes, İsrail'in, yaptığı katliam ve etnik temizlikten dolayı cezalandırılmamasının "uluslararası hukukun ihlali" anlamına geldiğini söyledi.
Daibes, kamuoyuna yazdığı açık mektupta, yaklaşık 4 haftadan beri İsrail'in havadan, karadan ve denizden çok acımısızca ve insanı aşağılayıcı bir şekilde Gazze’ye saldırdığını ifade ederek, bin 880'den fazla kişinin hayatını kaybettiğini ve yaklaşık 9 bin 600 kişinin yaralandığını, Gazze halkının üçte birinin de evsiz kaldığını ve işgalci askerlerden dolayı kaçmak zorunda olduklarına işaret etti.
İsrail’in zülüm kampanyasının 6 yıl içinde üçüncü saldırı savaşıyla doruk noktasına ulaştığına dikkati çeken Daibes, İsrail'in, konumların bilinmesine rağmen BM okullarını, insani yardım kuruluşlarını, hastaneleri, camileri, kiliseleri ve Gazze’nin en büyük elektrik santralini vurduğunu hatırlattı.
İsrail’in bombardımanlarının Filistin halkı üzerinde tahayyül edilemez ölçüde sefalet ve acı getirdiğini ve Gazze Şeridi’ni 10 yıllar geriye attığını belirten Daibes, ''Katliamlar ve etnik temizlik gösteriyor ki İsrail cezalandırılmayarak uluslararası hukuku ihlal ediyor'' ifadesini kullandı.
Büyükelçi Diabes, Alman siyasetçilerinin ve parti yöneticilerinin sessizliğinin kabul edilemez olduğunu ve kınanması gerektiğini belirterek, ''Seçilmiş halkın temsilcileri hukuk devleti ve temel ilkelere göre davranmaya yükümlüler. İsrail’in apaçık uluslararası hukuku ihlal etmesinin karşısında sesini yükseltmek bir fırsat değil, kendini kavrayışın bir konusudur. Sorumlu siyasetçiler, Filistin halkına yapılan haksızlık için kelimeler bulamıyorlar. İsrail’in kendini savunma hakkı bulunduğu yönünde yinelenen ve güçlendirilen ifadeler İsrail hükümetine Gazze’ye yapılan saldırılara yeşil ışık yakıyor.''
Alman basınında uyer alan antisemitizmin tartışmalarını eleştire Diabes, Almanya'daki bu tartışmanın İsrail’in işgalci politikasının saldırı savaşıyla hiçbir ilgisinin olmadığını vurguladı.
Diabes, Almanya’da yapılan protestoların ve gösterilerin sebebinin Gazze'den ulaşan sarsıcı fotoğrafların ile Birleşmiş Milletler ve insan hakları organizasyonlarının raporlarından kaynaklandığını kaydetti.
Demokratik Almanya'da daha çok sivil toplumların sesinin çıktığını belirten büyükelçi, Filistin halkıyla bağlılığını gösteren herkese teşekkür etti.
İsrail hükümetinin Almanya'daki hukuk ilkeleri anlayışına karşı hareket ettiğini belirten Diabes, ‘’İsrail hiçbir BM kararını tanımıyor, Filistin topraklarında hukuksuz bir şekilde yerleşim yerleri inşa ediyor, istimlak ediyor ve halkını uzaklaştırıyor. İsrail’in işgalci politikası ve insan hakları ihlalleri cezalandırması lazım. Sorumlu siyasetçiler bu konuda düşünmesi ve açık bir şekilde tutum sergilemesi lazım'' ifadelerini kullandı.
Mısır, Gazze Şeridi’ndeki geçici ateşkese dönmesi için “taraflara” çağrı yaptığı belirtildi.
Mısır Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, daha fazla kişinin ölmemesi ve Filistin halkının kayıplarının artmaması için tarafların sorumluluğunu üstlenerek, geriye kalan sayılı konuları görüşmek üzere taraflar müzakere masasına oturmaya davet edildiği bildirildi.
Geçici ateşkesin uzatılmaması üzere Gazze’de şiddetin yeniden başlamasından ötürü Mısır'ın üzüntü duyduğu belirtilen açıklamada, Filistin halkının istekleri yerine getirilmesi amacıyla Mısır’ın büyük bir çaba sarf ettiği hatırlatıldı.
Açıklamada, Mısır’ın öncülüğünde yürütülen müzakerelerde Filistin halkını ilgilendiren çoğu konuda mutabakata varıldığı ifade edilirken, “Geri kalan konularda neticeye ulaşılması için geçici ateşkesin uzatılması gerekirdi” denildi.
İsrail ile Filistinli gruplar arasında varılan 72 saatlik geçici ateşkes, bugün saat 08.00'de sona ermişti.
