Birleşmiş Milletler (BM) Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu, Esed rejiminin Suriye'de sağlık kuruluşları ve sivil unsurları vurarak, Rusya Hava Kuvvetlerinin ise İdlib'de sivil alanlarda gelişigüzel saldırılar başlatarak savaş suçu işlediğini bildirdi.
Komisyonun 2019 temmuz ortası ile 2020 ocak sonunu kapsayan Suriye'deki insan hakları durumuna ilişkin hazırladığı 23 sayfalık raporu açıklandı.
Komisyon Başkanı Paulo Sergio Pinheiro ve Komisyon üyesi Hanny Megally'nin, BM Cenevre Ofisi'nde ortak basın toplantısında duyurduğu raporda, Beşşar Esed rejimi ve destekçilerinin saldırılarını sürdürdüğü İdlib'deki gelişmeler ön plana çıktı.
Raporda, "Rusya Hava Kuvvetleri (İdlib'de) sivil alanlarda gelişigüzel saldırılar başlatarak savaş suçu işledi." ifadesi kullanıldı.
Marrattünuman ilçesine 22 Temmuz'da 2019'da yapılan bir dizi hava saldırısında savaş uçaklarının nüfusun yoğun olduğu pazar yerini hedef aldığı belirtilen raporda, 16 Ağustos 2018'de de İdlib'in güneyindeki Haas bölgesinde yerinden edilen sivillerin olduğu bir yerin savaş uçaklarınca vurulduğu aktarıldı.
Raporda, elde edilen tüm veriler ışığında her iki saldırının da Rusya tarafından yapıldığına dair makul gerekçeler olduğunun altı çizilerek, her iki saldırıda da Rus Hava Kuvvetlerinin "belirlenmiş askeri hedeflere" saldırmadığına, aksine sivil unsurların vurulduğuna işaret edildi.
- "Rejim ve destekçileri de savaş suçu işledi"
Raporda, "Esed rejimi ve destekçileri Suriye'de sağlık kuruluşları ve sivil unsurları vurarak defalarca savaş suçu işledi." ifadesine de yer verildi.
Esed rejimi ve destekçilerinin İdlib genelinde sivillere yönelik saldırılarının tek tek örnekleriyle açıklandığı raporda, sivillerin özellikle hedef alındığına dikkat çekildi.
- "YPG/PKK sivillerin insan haklarını ihlal etti"
BM raporunda ayrıca, "Suriye Demokratik Güçleri'nin (YPG/PKK) kontrolü altındaki bölgelerde çocuklar da dahil sivillerin hakları ihlal edildi." ifadesi kullanıldı.
Raporda, örgütün, 18 yaşındaki çocukları "savaşçı" olarak kullandığı, pek çok sivilin ölümüne ve yaralanmasına neden olduğunun da belgelendiği bilgisi paylaşıldı ve terör örgütünün insan hakları ihlalleri sıralandı.
- Türkiye'ye övgü
BM Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonu üyesi Megally, basın toplantısında, Türkiye'nin İdlib'de başlattığı Bahar Kalkanı harekatına ilişkin bir soru üzerine, "Türkiye İdlib'de sivillerin zarar görmemesi için çok dikkatli davranıyor." dedi.
Megally, Türkiye'nin Suriye'deki diğer harekatlarda da görüldüğü üzere sivil kayıplar yaşanmaması için azami gayret gösterdiğine vurgu yaptı.
- Rapor, İnsan Hakları Konseyine sunulacak
Rapordaki bilgiler, bölgede ve Cenevre'de görgü tanıklarıyla yapılan 233 ikili görüşmeye dayandırıldı.
Komisyon ayrıca raporun hazırlanması için uydu görüntüsü, fotoğraf, video ve tıbbi kayıtları topladı, inceledi ve analiz etti. Ayrıca hükümetler ve sivil toplum kuruluşlarıyla yapılan görüşmeler de raporun hazırlanmasında etkili oldu.
BM Uluslararası Bağımsız Suriye Araştırma Komisyonunun raporu, Cenevre'de devam eden BM İnsan Hakları Konseyinin 43'üncü oturumuna 10 Mart'ta sunulacak.
