Çin'in Vuhan kentinde ortaya çıkan yeni tip koronavirüs (2019-nCoV) salgını, hem virüsün yayıldığı ülkeler hem küresel çapta teyakkuz durumuna yol açtı.
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), dün itibarıyla Çin'de 213 kişinin ölümüne yol açan, vaka sayısı her gün artan ve Çin dahil 20 ülkeye yayılan koronavirüsün yarattığı salgın tehlikesi nedeniyle "küresel acil durum" ilan ederken, çok sayıda ülke Çin'e uçuşlarını durdurma, sınırlarını kapatma, seyahat kısıtlamaları, vatandaşlarını tahliye etme ve karantina altına alma tedbirlerine başvuruyor.
- Hava yolu şirketleri Çin'e uçuşlarını askıya alıyor
Aralık 2019'da ortaya çıkan virüsün yıl başında Çin'den gelenler aracılığıyla yayılmasıyla birlikte Asya-Pasifik bölgesinde ve Avrupa'da çok sayıda hava yolu şirketi Çin ve bölgelerine uçuşlarını askıya alma kararı aldı.
Asya-Pasifik bölgesinde Malezya'nın AirAsia, Avustralya'nın AirAustralia, Hindistan'ın AirIndia ile IndiGo, Myanmar'ın KBZ, MAI ile MNA, Hong Kong'un Cathay Pacific, Endonezya'nın Lion Air, Singapur'un Singapur Havayolları, Pakistan'ın Pakistan Uluslararası Havayolları; Avrupa'da İngiltere'nin British Airways, Fransa'nın Air France, Almanya'nın Lufthansa, Finlandiya'nın Finnair, İspanya'nın Iberia, Hollanda'nın KLM, Danimarka, Norveç ve İsveç'in çok uluslu ortaklığı İskandinav Hava Yolları, Ukrayna'nın SkyUp ile Ukrayna Uluslararası Hava Yolları; Orta Doğu'da Mısır'ın EgyptAir, İsrail'in El Al; Afrika'da Madagaskar'ın Air Madagaskar, Fas'ın Royal Air Maroc ve Amerika'da ABD'nin Amerikan Airlines, Delta Airlines ile United Airlines havayolu şirketleri Çin'in farklı bölgelerine uçuşlarını durdurma kararı aldı.
Türk Hava Yolları da Çin'in Pekin, Şanghay, Guangzhou ve Xian kentlerine olan seferlerini 9 Şubat'a kadar durdurduğunu açıkladı.
İtalya, Kenya ve Kazakistan hükümetleri, Çin ile arasındaki uçuşları durdurduğunu veya durduracağını açıkladı.
- Çin'e komşu ülkeler sınırlarını kapatıyor
Çin ile kara sınırı olan ülkelerden Rusya, yeni tip koronavirüs salgını nedeniyle sınırı kapatırken, Çinli vatandaşlara vize sınırlaması getirme kararı aldı.
Moğolistan, Çin ile sınır kapısını kapattığını duyurdu.
Kazakistan, Çin sınırındaki Horgos Serbest Ekonomik Bölgesi'nin kendi sınırındaki kısmının faaliyetini durdurma kararı aldı, Çin ile hava yolu ulaşımını 3 Şubat, kara yolu ulaşımını ise 9 Şubat'ta itibaren keseceğini açıkladı.
Pakistan, salgın tehlikesi nedeniyle iki ülke arasındaki tek sınır kapısının açılışını nisana erteledi.
Öte yandan, özerk statüdeki Çin'in Özel İdare Bölgesi Hong Kong da ana kara ile demiryolu seferlerini askıya alırken, Çin ile ihtilaflı Tayvan adası da Vuhan kentinden giriş çıkışları durdurduğunu açıkladı.
- Seyahat kısıtlamaları ve giriş yasakları
Güneydoğu Asya ülkesi Filipinler'de, Devlet Başkanı Rodrigo Duterte'nin talimatıyla, yeni tip koronavirüs salgını nedeniyle Çin'den gelen Çin vatandaşlarının ülkeye geçici süreliğine alınmamasına karar verildi.
Malezya hükümeti, dün Vuhan'dan gelen 14 Çinlinin ülkeye girişine izin vermedi.
Orta Doğu'da Kuveyt, salgın nedeniyle Çin ve Hong Kong'dan gelen yolculara ülkeye giriş yasağı getirdi.
Avrupa'da Çekya, Çin vatandaşlarına yönelik vize işlemlerini askıya aldığını duyurdu.
- Ülkeler Vuhan'daki vatandaşlarını tahliye ediyor
Bu arada, çok sayıda ülke salgının ortaya çıktığı Çin'in Vuhan kentindeki vatandaşlarını tahliye etmek için girişimlerde bulunuyor.
ABD, Japonya ve Güney Kore, kentteki vatandaşlarını özel uçak seferleriyle tahliye etmeye başladı.
ABD, Vuhan kentinden 240 vatandaşını charter uçağıyla tahliye etti. ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, uçağın ülkedeki diplomatlar dahil 240 Amerikalıyı taşıdığını bildirdi.
Japonya hükümeti, Vuhan'a gönderdiği charter uçağıyla 206 vatandaşını kentten çıkardı. Japonya Sağlık Bakanlığı, ateş ve öksürük şikayeti bulunan 5 vatandaşını, başkent Tokyo'da enfeksiyon hastalıkları tedavisinde uzmanlaşmış bir hastaneye kaldırdı.
Güney Kore, dün akşam Vuhan'a yolladığı uçakla kentteki 368 vatandaşını ülkeye geri getirdi. Ülkeye getirilen 18 kişi inişte hastalık belirtileri gösterdiği için hastanelere kaldırılırken, 350 yolcu iki kentte kurulan karantina merkezlerinde gözetim altına alındı. Ülke, bugün yeni bir uçak seferiyle yaklaşık 350 vatandaşını daha tahliye edecek.
Avustralya, Yeni Zelanda ve Singapur da kentteki vatandaşlarını hava yoluyla tahliye etmeyi planlıyor.
- Avrupa ülkelerinin ortak çabaları
Avrupa Birliği'nin (AB), Vuhan'daki Avrupa vatandaşlarını tahliye etmek için Hi Fly adlı Portekiz şirketinden kiraladığı Airbus 380 tipi uçağı, Portekiz'in Beja askeri havaalanından yola çıktı. Uçağın Vuhan'dan farklı milletlerden 350 kişiyi alacağı, bunlardan 14'ünün Portekizli olduğu bilgisi paylaşıldı.
Şimdiye kadar 6 vakanın görüldüğü Fransa da cuma gününe kadar 250 vatandaşını tahliye edileceği açıklandı.
Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, koronavirüs salgını nedeniyle Çin'de bulunan vatandaşlarını tahliye etmek üzere hava kuvvetlerine ait bir uçağın Köln'den Çin'e hareket ettiğini bildirdi.
Vuhan'daki 22 vatandaşının gece yarısı tahliye edileceğini açıklayan İspanya Sağlık Bakanı Salvador Illa da Madrid'e getirilen İspanyolların, tedbir amacıyla bir askeri hastanede 14 gün süreyle gözetim altında tutulacağını bildirdi. İspanyolların İngiltere aktarmalı olarak Madrid'e gelecekleri ve uçakta benzer şekilde tahliye edilen başka Avrupalı yolcuların da olacağı kaydedildi.
Yeni tip koronavirüse karşı kriz masası oluşturan İtalyan hükümeti de Çin makamlarından gerekli izinlerin alınmasıyla Vuhan'a özel bir uçak göndererek, 60 kişiyi tahliye edeceğini açıkladı.
Benzer şekilde Macaristan da Fransa'nın iş birliğinde 7 vatandaşını, Hırvatistan da diğer ülkelerle koordineli şekilde 4 vatandaşını Vuhan'dan getireceğini duyurdu.
Avusturya da Almanya ve Fransa tarafından organize edilecek özel uçuşla Vuhan'daki 7 vatandaşını getireceğini açıkladı.
AB ülkeleri, Vuhan'dan gelecek kişileri olası bir koronavirüs salgınına karşı sağlık protokolü gereği 14 gün gözetim altında tutacak.
- Türkiye ambulans uçakla tahliye edecek
Türkiye de Vuhan kentindeki Türk vatandaşlarını Türk Silahlı Kuvvetlerine ait "A400M" tipi kargo uçağı ile Türkiye'ye getirmeyi planlıyor. Özel donanımlı ambulanslarla alınacak olan uçuş ve sağlık ekibi ile Çin'den getirilen vatandaşlar, 14 gün boyunca hastanede müşahede altında tutulacak.
- Yeni tip koronavirüs salgını
Virüs, ilk olarak Çin'in Hubey eyaletine bağlı Vuhan kentinde 12 Aralık 2019'da tespit edilmişti. Vuhan Belediyesi Sağlık Komisyonu, 31 Aralık 2019'da kentteki Huanan Deniz Ürünleri Pazarı ile teması bulunan 27 kişide daha "gizemli" hastalığın görüldüğünü açıklamış ve pazarı kapatmıştı.
Virüs, Çin ana karası dışında Hong Kong ve Makao özel idari bölgeleri ile Tayvan'da görülürken, bölge ülkeleri Tayland, Güney Kore, Japonya, Singapur, Malezya, Filipinler, Vietnam, Kamboçya ve Nepal, Hindistan, Sri Lanka da ülkelerinde virüsü taşıyan kişilerin olduğunu doğrulamıştı.
Ortaya çıktığı yerden dolayı "Vuhan virüsü" diye de adlandırılan yeni tip koronavirüs, çoğunlukla Çin'den bu ülkelere giden kişiler yoluyla ABD, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Avustralya, Birleşik Arap Emirlikleri ve Finlandiya'ya sıçramıştı.
Bu sabah itibarıyla Çin'de etkili yeni tip koronavirüs salgını nedeniyle can kaybı 213'e, virüs bulaşan kişi sayısı 9 bin 692'ye yükseldi.
