Irak ve Suriye'deki petrol ve doğalgaz sahaları üzerindeki çekişme artıyor. Uzmanlar, iki ülkenin enerji sahaları üzerinde IŞİD tehdidinin sürdüğünü, ancak örgütün verdiği kayıplar nedeniyle ilerleyişinin hız kestiğini belirtiyor.
IŞİD, geçen hafta Suriye'nin Humus kentindeki Şaar ve Cahar gaz sahalarını ele geçirmiş, hafta sonuna doğru da Esed rejimine bağlı birlikler, sahaları geri aldıklarını açıklamıştı. ABD öncülüğündeki koasliyon güçleri de örgütün kontrol ettiği petrol, doğalgaz saha ve rafinerilerine yönelik saldırılar düzenliyor.
Örgütün kontrolündeki Deyr ez Zor'da bulunan Tanak petrol sahasının, koalisyon saldırıları neticesinde IŞİD'ten temizlendiği duyuruldu. Eşzamanlı olarak, Irak'ta IŞİD'i hazirandan beri ablukada tuttuğu Beici petrol rafinerisinden çıkarmak için de yoğun çaba harcandığı belirtiliyor. Irak Savunma Bakanlığı bugün yaptığı açıklamada, Beyci rafinerisinin bulunduğu ilçenin geri alındığını ilan etti. Uzmanlar, iki ülkenin enerji sahaları üzerinde IŞİD tehdidinin sürdüğünü, diğer yandan örgüte verdirilen kayıpların arttığı görüşünde.
Washington'daki Wilson Center Irak Uzmanı Marina Ottaway, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "IŞİD tüm petrol ve doğalgaz sahalarını ele geçirmek zorunda çünkü temel finansman kaynağı. Ancak tek finansman kaynağı da değil, bu nedenle enerji kaynakları stratejisi tutmasa bile savaşmaya devam eder" dedi.
IŞİD'in Irak Bölgesel Kürt Yönetimi (IKBY) sınırlarına dayanmasının sebebinin petrol olduğunu savunan Ottaway, "Peşmerge karadayken ve ABD de havadan saldırıyorken IŞİD'in amacına ulaşmasını beklemiyorum" ifadesini kullandı.
Gaz sahaları üzerine çekişme sürüyor
Irak'ın Süleymaniye şehrindeki Amerikan Üniversitesi Öğretim Üyesi Dr. Bilal Wahab, IŞİD'in Telafer'deki Akkaz gaz sahasına ciddi tehdit oluşturduğunu ancak kontrol etmesinin pek mümkün olmadığını söyledi.
Wahab, gazın petrol gibi depolanamayacağını hatırlatarak, "IŞİD, Irak'taki gaz sahalarını kontrol etse dahi petrol gibi kolay paraya çeviremez" diye konuştu.
Oklahoma Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları Merkezi Direktörü ve Suriye uzmanı Joshua Landis de Suriye'deki son duruma ilişkin şöyle konuştu:
"Humus'taki gaz sahaları üzerinde çekişme sürüyor. Deyr'uz Zor ve Haseke'de de gaz sahaları var, ancak ya YPG'nin ya da hükümetin elinde bulunuyorlar. Bunları kimin kontrol ettiğine dair net bilgi yok. En büyük gaz sahası Ebu Rabah, rejimin elinde bulunuyor. Bunun dışında ülkenin güneyinde Kumkum, Sadad, Breyij, Deir Atiyeh, Balaas ve Fayd sahaları var.
IŞİD'in hakimiyetindeki bölgeler
IŞİD, Suriye’de Mumbuc, petrol bölgesi Rakka ve Irak sınırına yakın Deyr ez-zor kentlerini kontrolü altında tutuyor. Örgüt, ülkenin en büyük petrol sahası olan ve günlük 75 bin varil petrol üretme kapasitesine sahip El Ömer'i de kontrol ediyor.
Örgüt'ün Rakka'da petrol üretimi yaptığı ve bu üretimin büyük bir kısmını Esed rejimine sattığına dair iddialar bulunuyor.
Irak’ta da Sünni Arap bölgesinin önemli bir kısmı IŞİD'in elinde. Anbar eyaletinin Felluce ve Ramadi kentleriyle ülkenin en büyük ikinci kenti Musul, Tikrit ve Telafer ile Selahaddin ve Diyala'nın bazı bölgeleri de IŞİD'in hakimiyet alanında.
