Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı toplantı salonunda, kamuoyunda "torba yasa" olarak bilinen İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun'un Maliye Bakanlığını ilgilendiren maddelerine ilişkin basın toplantısı düzenledi.
Toplantıdaki sunumunun ardından gazetecilerin sorularını yanıtlayan Şimşek, yasa ile kaç liralık gelir beklenildiğine yönelik soru üzerine, bu tür yapılandırmalarda tahsilat ne olacak meselesinin, kısmen vatandaşların ne kadar ilgi gösterdiği ve bu ilgiyi ödemeye dönüştürmesiyle yakından ilişkili olduğunu söyledi.
Dolayısıyla önceden bir rakam vermelerinin zor olduğunun altını çizen Şimşek, "Birinci husus bu. İkinci husus, şunu bilmenizde büyük yarar var. Gecikmiş alacaklardan bahsediyorum, bunların bir kısmının tahsil imkanı yoktur. Şimdi isim vermeyim, büyük bir şirket, fi tarihinde iflas etmiş, batmış, gitmiş ama alacak duruyor orada veya yurt dışına kaçmış vs. Bunları bilmenizde fayda var. Yani bazı alacakların tahsilatın imkanı da yok" diye konuştu.
Şimşek, bu nedenlerle bir öngörüde bulunmanın zor olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Vergi gelirlerinin asılları itibarıyla alacağımız, nisan 2014 itibarıyla 67 milyar 7 bin 759 lira. Büyük bir rakam. Gelir vergisi kısmı 17,6 milyar lira, kurumlar vergisi 5,8 milyar lira, motorlu taşıtlar vergisi 7,5 milyar lira, özel tüketim vergisi 4,7 milyar lira, dahilde alınan katma değer vergisi 23,5 milyar lira, diğer vergi alacakları 7,9 milyar lira, vergi cezaları 41 milyar lira, gecikme faizleri de 16,7 milyar lira. Bunların hepsini topladığınız zaman Maliye açısından 124,6 milyar liralık bir rakam çıkıyor karşınıza, bayağı ciddi bir rakam. Bildiğim kadarıyla SGK’nın alacakları ise faizler vs. dahil olmak üzere 85 milyar lira. Bunları topladığınız zaman 200 milyar liranın üzerinde bir alacaktan bahsediyorsunuz ama burada doğrusu ben vergiler açısından konuşayım. Biz af niteliğinde bir düzenleme yapmadığımız, matrah artırımı öngörmediğimiz için burada 2011’deki başarının yakalanması ihtimalini düşük görüyorum."
"Kayıtdışılıkla mücadele eylem planını yeniliyoruz"
Yasa ile getirilen "kasa affı"nın, rüşveti meşrulaştıracağına yönelik iddiaların sorulması üzerine de Şimşek, bu tür yapılandırmalarda, hissedarlara bir şekilde borç veya temettü olarak dağıtılan paranın bu kapsama alınmasının yeni bir şey olmadığını bildirdi.
Bu düzenlemelerin prensip olarak doğru olmadığını ancak geçmişte de bunların yapıldığını dile getiren Şimşek, "Geçmişte de bu ülkede yolsuzluk tartışmaları, siyasi motivasyonlarla üretilen yolsuzluk soruşturmaları olmadığı dönemde de kasa affı söz konusu. Dolayısıyla bu ikisini birebir ilişkilendirmek çok anlamlı değil" dedi.
Bakan Şimşek, bu kapsamda kayıtdışılıkla mücadelenin zayıflayacağı yönündeki iddialara ilişkin de kayıtdışılıkla mücadelede önemli mesafe kat edildiğini bildirdi. "Şimdikayıtdışılıkla mücadele eylem planını yeniliyoruz. Çok somut tedbirler, eylemler olacak. Yıl sonundan önce inşallah Sayın Başbakanımızın başkanlığında belki fırsatımız olur, bunu kamuoyuyla paylaşırız" diyen Şimşek, bu konuda en ufak bir tereddütlerinin olmayacağını ifade etti.
"Türkiye’nin kredi notunda değişiklik öngörmüyorum"
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Bank Asya ve kredi derecelendirme kuruluşları hakkındaki değerlendirmelerinin sorulması üzerine Şimşek, Bank Asya ile ilgili, kanunun son derece açık olduğunu ifade etti. Bu konularda sorumlu ve açıklama yapabilecek kurumun BDDK olduğunu dile getiren Şimşek, bu konuya cevap vermeyeceğini söyledi.
Kredi derecelendirme kuruluşları hakkında da görüşlerinin ortada olduğunu vurgulayan Şimşek, şöyle konuştu:
"Kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye ekonomisine yüzeysel değil, çok kapsamlı şekilde analiz ederek bakmalarını ve bunları yaparken de birtakım diğer saiklerle bu değerlendirmelerini yapmamalarını doğru buluyoruz ama biz uluslararası piyasalardan borç alan bir ülkeyiz, tabii ki kredi derecelendirme kuruluşlarının görüşleri önemli ve dolayısıyla bu çerçevede ben inanıyorum ki Türkiye’nin temelleri sağlam. Bazı kırılganlık alanlarımız var ama genel olarak baktığınız zaman bugün dünyada kamu maliyesi açısından en güçlü ülkelerden birisi biziz. Bankacılık sektörünün en sağlam olduğu ülkelerden biri Türkiye’dir. Hanehalkı borçluluk oranlarının nispeten düşük olduğu ülkelerden biri Türkiye’dir. Tabii ki bir cari açık var ama burada da önemli bir azalma var.
Elimizde yeni bir tek sorun var, o da enflasyonun yükseliyor olması ama orada da aldığımız tedbirler ve Merkez Bankamızın duruşu sayesinde önemli ölçüde çekirdek enflasyondaki artış duruldu. Şu anda cari açık ve enflasyon bizim için çok önemli hususlardır. Biz enflasyonu tekrar yüzde 5-7 aralığına, daha sonra da orta-uzun vadede yüzde5’in altına mutlaka indirmeliyiz. Bu, Türkiye’de yüksek, sürdürülebilir büyümenin ön koşuludur."
Samimi bir analizin, Türkiye’nin kredi notuyla ilgili bir riski, son derece düşük olarak değerlendireceğini vurgulayan Şimşek, "Eğer başka türlü mülahazalar olmazsa, Türkiye’nin kredi notunda bu noktada bir değişiklik öngörmüyorum" dedi.
"Popülizm tuzağına düşmeyiz"
Bir gazetecinin, "2015 yılı bütçesinde ek tedbirler alınacak mı?" sorusu üzerine de Şimşek, bu konudaki çalışmaların henüz bitmediğini söyledi.
Bütçede bu yıl hedeflerin tutturulacağının altını çizen Şimşek, öngörülemeyen birçok şoka, bölgede yaşanan gerilimlere ve yaşanan 2 seçime rağmen hedeflerin tutturulmasının çok önemli olduğunu vurguladı. "Böyle bir yılda Türkiye, 'Bütçe hedeflerini tutturacağım' diyor. Bundan daha yüksek bir kredibilite kaynağını ben öngöremiyorum" diyen Şimşek, 2015 yılı bütçesi için de yapılan çalışmalar sonucunda tedbir ihtiyacı oluşursa, alacaklarını söyledi. Şimşek, "Biz popülizm tuzağına düşmeyiz. Çünkü bu millet, bu memleket için doğrusu budur" diye konuştu.
"Ekonomiyi ilgilendiren 25 alanda dönüşüm"
Son 11-12 yılda çok sayıda reformu hayata geçirdiklerini anlatan Şimşek, bunların da küresel şoklara karşı Türkiye’nin dayanıklılığını artırdığını bildirdi. Şimdi daha çok reform yapma zamanı olduğunu vurgulayan Şimşek, ekonomiyi ilgilendiren 25 alanda dönüşüm, değişim programlarını çalıştıklarını, bu kapsamda bin 200’ün üzerinde spesifik tedbir olduğunu söyledi.
Bu tedbirlerin tamamını bir takvime bağlayacaklarını dile getiren Şimşek, "Türkiye tekrar güçlü bir çıkışın arifesindedir. Biz bu reformları peyderpey yapacağız. 2018-2019’akadar Türkiye’nin yapısal dönüşümünü, ikinci, üçüncü nesil reformlarla tamamlamış olmayı ümit ediyoruz" şeklinde konuştu.
"Bundan sonra af olmayacak"
Torba yasa ile getirilen yapılandırmanın hayırlara vesile olmasını dileyen Şimşek, "Vatandaşlarımızdan, mükelleflerimizden istirhamım, bu bir kolaylık. Bu kolaylıktan yararlansınlar ve artık bu türden beklentilerini de sınırlı tutsunlar" dedi.
Bundan sonra Maliye ayağında cezadan, paranın aslından, vade farkından vazgeçmeyeceklerini belirten Şimşek, "Bundan sonra bu anlamda bir af olmayacak" diye konuştu.
"İlk defa bu kadar katı bir düzenleme"
Bakan Şimşek, vergi dairelerini borçlu olanların en son başvuru tarihinin 1 Aralık 2014, Genel Sağlık Sigortası primlerinden borçlu olanların 7 aylık bir süre tanındığını ve son başvuru tarihinin Nisan 2015 olduğunu, diğer primlerden borçlu olanlar için de 3 aylık bir süre tanındığını söyledi.
Yapılandırmada vergi ve prim alacakları için 36 aya kadar taksidin söz konusu olduğunun altını çizen Şimşek, taksitlerin 2 ayda bir ödeneceğini, dolayısıyla 18 taksitin olacağını ifade etti.
Şimşek, çiftçilerin elektrik ve su borçları için ilave bir imkan tanıdıklarını kaydederek, bu konuda yılda bir taksit olmak üzere 5 yıllık bir vade imkanı getirildiğini belirtti.
Belediyelerin, 6 yılda 36 ay taksitle, spor kulüplerinin de 7 yılda 42 taksitle borçlarını ödeyebileceklerini kaydeden Şimşek, "Biz alacakların asıllarından vazgeçmiyoruz. Nasıl olsa birkaç yılda bir bunlar yapılıyor demenin bir avantajı kalmıyor. Piyasa faizi kadar yüksek bir faiz olmasa da enflasyona paralel bir vade farkı da alıyoruz. Burada bir af söz konusu değil, ilk defa bu kadar katı bir düzenlemeyle karşı karşıyayız, ben de bundan dolayı çok memnunum" değerlendirmesinde bulundu.
Şimşek, alacakların enflasyon farkının da alınacağını ifade etti.
120 liranın altındaki trafik cezalarından vazgeçiliyor
Şimşek, taksitlendirmede katsayı uygulamasına gittiklerini belirterek, "6 taksit 12 aylık vade için 100 lira yerine 105 lira, 9 taksit 18 ay vade için 100 lira yerine 107 lira, 12 taksit 24 ay vade için 100 lira yerine 110 lira, 18 taksit 36 ay vade için 100 lira yerine 115 lira alacağız" diye konuştu.
Trafik cezaları dahil 120 liranın altında kalan idari para cezalarının, 12 lira ve altında kalan köprü ve otoyol kaçak geçiş ücretlerinin tahsilinden vazgeçildiğini bildiren Şimşek, ayrıca Maliye Bakanlığının 2007 öncesi 50 lira, Gümrük İdaresi'nin 2013 öncesi 50 lira, SGK'nın 2013 öncesi 100 lirayı aşmayan alacaklarından da vazgeçildiğini dile getirdi.
Şimşek, kanun müzakere edilirken, araçların fenni muayenesine ilişkin de uyarıda bulunduğunu anımsatarak, "Araç muayenesini yaptırmayan birçok çiftçi ve vatandaşımız var. 31 Aralık 2014 tarihine kadar muayenelerini yaptırmaları şartıyla aylık yüzde 5 yerine aylık yüzde 1 şeklinde güncellenecek. Bundan sonra bu alandaki denetimleri güçlendireceğiz. Yasa ile araçlarla ilgili birçok sorunu çözmüş oluyoruz" dedi.
Hurda araçlar konusunda yapılan yenilik hakkında da bilgi veren Şimşek, "Yıl sonuna kadar eğer araçlarını hurdaya ayırırlarsa biz MTV gibi birtakım vergilerde kolaylık sağlıyor, bazılarından vazgeçiyoruz" diye konuştu.
"Başvurular elektronik ortamdan olacak"
Şimşek, 2011 yılındaki yapılandırmada olduğu gibi birçok konuda tanıtıcı etkinlik düzenleyeceklerini söyledi.
Gelir İdaresi Başkanlığının başvuruları elektronik ortamda alacaklarını kaydeden Şimşek, BİMER aracılığı ile de bilgi alınabileceğini ifade etti.
(AA)
