Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, ekmek fiyatlarında buğday kaynaklı bir artışın kesinlikle söz konusu olmadığını belirterek, "Bugün itibarıyla ekmeğe zam falan söz konusu değil. Federasyon ile birlikte değerlendiriyoruz, ama diğer girdilerde değişim ne oranda olur bunları da birlikte Federasyon ile konuşarak değerlendirme imkanımız olacaktır." dedi.
Çelik, Bakanlık toplantı salonunda ekmek fiyatları ve nitratlı gübreyle ilgili basın toplantısı düzenledi.
Burada yaptığı konuşmada, son günlerde ekmek fiyatlarının haksız bir şekilde gündeme taşındığını belirten Çelik, Türkiye'de yıllık buğday tüketiminin 19 milyon 500 bin ton civarında olduğunu, üretimin ise 2016'da 20 milyon 600 bin ton olarak gerçekleştiğini ifade etti. Geçen yılın kurak geçmesine rağmen üretimin tüketimi rahatlıkla karşıladığını vurgulayan Çelik, bu yönüyle buğday fiyatları yönünden endişe edilecek bir durum olmadığını, Toprak Mahsulleri Ofisinin (TMO) eylül sonunda başlattığı buğday satışlarını sürdürdüğünü, buğday satış fiyatlarında geçen yıla göre herhangi bir artışın söz konusu olmadığını söyledi.
Geçen yıllara ait stokta bulunan 1,5 milyon ton buğdayın satışında yüzde 12'lere varan indirimlerin söz konusu olduğunun altını çizen Çelik, TMO stoklarında bugün itibarıyla 2,5 milyon ton buğday bulunduğunu ve dileyenin istediği kadar buğday alma imkanına sahip olduğunu bildirdi.
Çelik, TMO'nun ekmeklik buğday satış fiyatlarının kalitesine göre ton başına 800-975 lira arasında değiştiğine dikkati çekerek, piyasada Anadolu kırmızı sert ekmeklik buğdayın ortalama fiyatının ton başına 965 lira olduğunu kaydetti. Çelik, "Ekmek ve un fiyatlarında buğday kaynaklı herhangi bir artışı gerektirecek bir durum söz konusu değildir." dedi.
Öte yandan düşük kapasiteli üretim yapanları, piyasanın durumunu, son günlerdeki döviz artışını dikkate alarak ilave bir tedbir uygulamasına gittiklerini dile getiren Çelik, "Bugünden itibaren yıllık buğday işletme kapasitesi 20 bin tonun altında olan un fabrikalarına 90 gün vadeli ve vade farksız buğday satışını başlatmış bulunuyoruz. Bu, toplam işletmelerin yüzde 36'sına tekabül ediyor, sayısal olarak da 243 işletmeyi kapsıyor." şeklinde konuştu.
- "Kimse ekmeği vatandaşımızın boğazına dizmeye kalkmasın"
Çelik, Bakanlık olarak sağlık açısından da ekmekte çeşitli düzenlemelere gittiklerini hatırlattı. Fırınlarda hijyen eğitimi konusunda Türkiye Fırıncılar Federasyonu ile yapılan protokolü yenileyeceklerini dile getiren Çelik, "1 Ocak 2017'den itibaren ekmek ve ekmek çeşitleri üreten işyerleri ile ilgili yeni bir uygulama getiriyoruz. İş yeri açma ve çalışma ruhsatını yerel yönetimler veriyordu. Biz bu belgeleri dikkate almadan işyerlerine Bakanlık olarak kayıt belgesi veriyorduk. 1 Ocak itibarıyla kayıt belgesini bizden almaları için iş yeri açma ve çalışma ruhsatını getirmeleri getiriyor. Bu belgeleri ibraz edemeyenler buradan kayıt belgesini alamayacaktır." ifadesini kullandı.
Çelik, tahıl tüketiminin insan sağlığı açısından çok önemli olduğunu, medyada bazı kimseler tarafından yanlış yönlendirmelerin devam ettiğini belirterek, "Kimse milletin sofrasının ayrılmaz bir parçası olmayan ekmeği vatandaşımızın boğazına dizmeye kalkmasın. Vatandaşın yediği ekmekle uğraşmak kimsenin ekmek kapısı olmamalıdır." değerlendirmesinde bulundu.
"Amonyum nitratın tarımsal amaçlı kullanımına izin vermeyeceğiz"
Bakan Çelik, el yapımı patlayıcıların gübre menşeli yapıldığına dikkati çekerek, bunları dikkate alarak ilgili birimlerle yaptıkları değerlendirme neticesinde 8 Haziran 2016 itibarıyla nitratlı gübre çeşitlerinin satışını durduklarını hatırlattı.
Karar sonrası 484 bin ton nitratlı gübrenin stoklarda ve yedi eminde kaldığını dile getiren Çelik, "Bu gübrelerin gerek amonyum nitrat yüzde 33'lük ve kalsiyum amonyum nitrat yüzde 26 ve 21'lik ile ilgili patlama testleri gerçekleştirildi. Yapılan testler sonucunda potasyum nitrat ve sodyum nitrat gübrelerinde sorun olmadığı görüldü. Bu ikisinin serbest bırakılması kararını almış bulunuyoruz. Bu iki gübrenin piyasada satışıyla ilgili sorun olmayacak. Kalsiyum amonyum nitrat yüzde 21-26 gübrelerinin kullanımını son derece kontrollü bir şekilde gerçekleştireceğiz. Amonyum nitrat dediğimiz yüzde 33'lük gübrenin tarımsal amaçlı kullanılmasına kesinlikle izin vermeyeceğiz. Kontrollü satış yapılacak gübreleri, ancak Çiftçi Kayıt Sistemi'ne ve Tarımsal Üretim Kayıt Sistemi'ne kayıtlı olan çiftçilerimiz alabilecek. "
"Ekmeğe zam söz konusu değil"
Gazetecilerin sorularını da yanıtlayan Çelik, daha kaliteli buğday ihtiyacı doğarsa AB ile var olan 230 bin tonluk kota çerçevesinde buğday ithalatının söz konusu olabileceğini söyledi.
Çelik, ekmek fiyatlarına ilişkin bir soru üzerine de "Ekmek fiyatlarıyla ilgili buğday kaynaklı bir artış kesinlikle söz konusu değil, ama başka nedenlerle olabilir mi? Bugün itibarıyla ekmeğe zam falan söz konusu değil. Federasyon ile birlikte değerlendiriyoruz, ama diğer girdilerde değişim ne oranda olur bunları tabi ki birlikte Federasyon ile konuşarak değerlendirme imkanımız olacaktır. Un ve buğday kaynaklı hiç bir artış söz konusu değil. Yani kapıda zam yok." dedi.
Çikolata ve bisküvilerde sıklıkla kullanılan palm yağının zararlı olduğu ve ünlü bir çikolata kremasının bu nedenle bazı ülkelerde raflardan indirilmesine ilişkin haberlere yönelik değerlendirmelerinin sorulması üzerine de Çelik, konuya ilişkin Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü bünyesinde çalışmaların sürdürüldüğünü, bu değerlendirmenin neticesini en kısa sürede paylaşacaklarını kaydetti.
Bakan Çelik, doğal afetlerden zarar gören çiftçilerle ilgili de TARSİM bünyesinde önemli çalışmalar gerçekleştirdiklerini dile getirdi. Çelik, TARSİM kapsamını daha da genişleterek çiftçilerin afet ve benzeri durumlardaki zararlarının karşılanmasını düşündüklerini, bu çalışmada son aşamaya geldiklerini, TARSİM'de topyekün bir alan genişlemesi yapacaklarını, bunun ayrıntılarını daha sonra açıklayacaklarını bildirdi.
Şu anda yaşanan afetler neticesinde ürünleri zarar gören çiftçilerin zararlarının giderilmesi noktasında hükümet nezdindeki görüşmelerini sürdürdüklerini ifade eden Çelik, "İnşallah büyük ölçüde zarar ziyanlarını giderecek kararlarımızı hükümet nezdinde almış oluruz." dedi.
Türkiye Fırıncılar Federasyonu Başkanı Halil İbrahim Balcı da ekmek fiyatları konusunda, "Geçen hafta yaptığımız toplantıda un fiyatlarından dolayı bir sıkıntı yaşadığımızı ifade ettik. Bu konuda Bakanlığımızın tedbir alması gerektiğini söyledik. Ben bugün Sayın Bakanımızın yaptığı açıklamadan inşallah bu yapılan çalışmanın olumlu sonuçlanacağını düşünüyorum. Son 2-3 yıldır ekmek fiyatları değişmedi. Fırıncı esnafı olarak Bakanlığımızın yaptığı çalışmayı yakından takip edip sabırla sonuçlarını bekleyeceğiz. Ondan sonra işçilik ve işletme giderlerimiz nezdinde değerlendirme yaparak bunu en makul seviyede olacak şekilde ne ise o gerçekleşecektir." diye konuştu.
