Soma'daki facia gözleri, maden işçilerinin göze aldıkları risk ile kazandıkları para arasındaki orantıya ve dünyada maden işçilerinin ne kadar kazandığı konusuna çevirdi. Yapacağınız en küçük araştırmada bile hemen görüyorsunuz ki gelişmiş ülkelerde maden işçilerinin maaşları, en çok kazanan işçi grubuna giriyor. ABD'de zengin kömür yatakları olan eyaletlerde maden işçilerinin maaşları yıllık 100 bin dolar civarında. Soma’daki usta bir maden işçisinin ortalama maaşı aylık 1600 lira, yıllık 19 bin 200 lira. Zira yapılan işin riski düşünüldüğünde maden işçilerinin kazandığı paranın da yüksek olmasını gerektiriyor. Peki, Türkiye'de durum ne? Malesef Türkiye bu konuda sınıfta kalıyor diyebiliriz.
Madenci maaşları gelişmiş ülkelerde ortalama işçileri ikiye katlıyor
Gelişmiş ülkelerde maden işçileri yaptıkları işin riski ile paralel en çok kazanan işçi grupları arasında yer alıyor. Hürriyet'in haberine göre Avustralya'da madencilerin yıllık kazancı 100 bin doları geçiyor. Bu ülkede ortalama özel sektör işçi maaşı ise 66 bin dolar civarında. ABD'de de zengin kömür yatakları olan eyaletlerde yıllık maaşlar 100 bin dolara yaklaşıyor. ABD'de ortalama kömür maden işçisi maaşı 81 bin doları geçerken ortalama özel sektör işçi maaşı 50 bin dolara yaklaşıyor. Soma işçisi ise ortalama aylık 1600 lira (bugünkü kur ile yaklaşık 770 dolar) yıllık 19 bin 200 lira (yaklaşık 9230 dolar) kazanıyor.
Türkiye'de Soma maden faciasıyla birlikte gündeme gelen maden işçileri maaşlarında özellikle gelişmiş ülkelerde son yıllarda büyük sıçramalar yaşandı. ABD, Avustralya gibi zengin yeraltı kaynaklara sahip ülkelerde madencilerin maaşları ortalama özel sektör işçi maaşlarını neredeyse ikiye katlıyor.
ABD'de son yıllarda ortalama maden işçileri maaşları özel sektör işçileri ortalamalarından hızlı yükselirken birçok eyalette özel sektör işçi ortalamalarını ikiye katlıyor.
ABD'de İş İstatistikleri Bürosu rakamlarına göre ortalama kömür madencilerinin yıllık maaşı 81 bin 462 doları buluyor. ABD ortalama özel sektör yıllık işçi maaşı ise 49 bin 200 dolarda kalıyor.
Tarihsel olarak zengin kömür yataklarının bulunduğu Kansas eyaletinde ise kömür madencilerinin yıllık maaşları zirve yapıyor. Kansaslı kömür madencileri yılda 106 bin 663 dolar kazanırken Kansas eyaleti özel sektör işçi maaş ortalaması 41 bin 814 dolarda kalıyor.
ALMANYA'DA USTA KÖMÜR MADENCİSİ 36 BİN EURO KAZANIYOR
Soma'daki faciadan sonra özellikle güvenlik önlemleriyle atıfta bulunulan Almanya'da da maaşlar Avrupa dışında zengin maden yatakları olan gelişmiş ülkeler kadar olmasa da yüksek. Alman resmi rakamlarına göre Almanya'da maden işçilerinin ortalama yıllık maaşı yaklaşık 45 bin Euro seviyesinde. Kömür madenciliğinde ise daha düşük ücretler var. Alman sendikalarından alınan bilgilere göre kömür madenlerinin yoğun olduğu Ruhr bölgesinde eğitimli standart bir madenci yılda net 26 bin euro kazanırken, ustaların kazancı 36 bin euroya kadar yükselebiliyor.
AVUSTRALYA'DA ZİRVE YAPIYOR
Son yıllarda özellikle gelişmiş ülkelerde keşfedilen yeni rezervlerle birlikte madencilik istihdam ihtiyacı ve maaşlar yükselmeye başladı. Bu trendin en çok görüldüğü yer ise Avustralya... Wall Street Journal gazetesinin haberine göre Avustralya'da altın ve değerli madenlerde çalışan işçilerin maaşı yıllık 200 bin doları bulabiliyor. Gazetenin verdiği rakamlarına göre Avustralya'da ortalama madenci 110 bin dolar kazanıyor. Rakama bazı part-time işçiler de dahil edilmiş. Bu rakam Avustralya resmi istatistiklerine göre 66 bin 594 dolar olan Avustralyalı ortalama işçi rakamının neredeyse iki katı.
KANADA'DA 60 BİN DOLARI GEÇİYOR
Son yıllarda kumul petrolleri ile dikkat çeken Kandada da maden işçileri maaşları 100 bin dolara yaklaşıyor. Ancak bu rakamın yükselmesi Kanada yeni bulunan kumul petrol sahalarıyla yakından ilgili. Kanada resmi istatistiklerine göre petrol sektöründe çalışan işçilerin maaşları saatte 40 doları aşarken kömür gibi endüstriyel madenlerde çalışanlar saatte 21 dolar kazanıyor ve yıllık 60 bin dolarlık gelire ulaşıyor.
TÜRKİYE'DE AYLIK 1300 LİRA İLE BAŞLIYOR
Soma maden faciasından sonra açıklama yapan Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, madene yeni başlayan bir işçinin net aylık ücretinin 1300 lira olduğunu söyledi. Öte yandan dün yapılan açıklamalarda Soma'da çalışan madencilerin ortalama net 1600 lira aldığı belirtildi. Bu rakam baz alındığında Soma işçisi ortalama yıllık 19 bin 200 lira kazanç sağlıyor.
