Enerjide arz güvenliği ve kaynak çeşitliliği sağlamayı hedefleyen Türkiye, Kuzey Irak'ın kaynaklarını dünya pazarlarına ulaştırmayı sağlayacak milyarlarca dolarlık petrol ve doğalgaz alanında işbirliği içeren anlaşmaları tamamladı.
10 MİLYAR METREKÜP DOĞALGAZ AKIŞI
Reuters'a bilgi veren yetkililer ve görüşmelere yakın kaynaklar, varılan mutabakatta hem petrol hem de doğalgaz konularının olduğunu ve bu çerçevede Kuzey Irak'ın günlük petrol ihracatının ilerleyen dönemde 2 milyon varile ulaşırken, başlangıçta Türkiye'ye yılda 10 milyar metreküp doğalgaz akışının sağlanacağını söylediler.
BAĞDAT HÜKÜMETİ TEPKİ GÖSTERİYOR
Merkezi Irak hükümeti, Kuzey Irak'ın bağımsız olarak petrol ihraç etmesine ve Türkiye ile doğrudan projeler üretmesine tepki gösteriyor. Türkiye ile Kuzey Irak arasında son dönemde enerji konusunda atılan adımlar Ankara ve Bağdat arasında gerilime neden olmuştu. Görüşmelere yakın bir kaynak, "Anlaşmanın dört ana ayağı doğalgaz, petrol, sahalar ve boru hatları. Bunların hepsinin teknik müzakereleri yapıldı. Ana konularda yüzde 100 anlaşma sağlandı. Geriye kalan bazı detaylar da haftalarla ifade edilecek bir zamanda tamamlanacak" dedi. Rusya, İran ve Azerbaycan'dan doğalgaz, Nijerya ve Cezayir'den LNG alan Türkiye doğalgazda kaynak sayısını artırmayı aynı zamanda maliyetlerini azaltmayı hedefliyor. Bu kapsamda Türkiye Irak'ın tamamını önemli bir kaynak ülke olarak görüyor.
İLK GAZ 2017'DE GELECEK
Bu kapsamda ilk gazı Türkiye'ye Genel Enerji getirecek. Kuzey Irak'tan gaz gelişi yıllık en az 10 milyar metreküp ile başlayacak ve ardından 10-20 milyar metreküpe çıkacak" diyen kaynak, ilk gazın Türkiye'ye gelişinin 2016 sonu veya 2017 başında olabileceğini kaydetti. Sürece yakın kaynak, Turkish Energy Company'nin (TEC) Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi ile gaz alım anlaşması imzalayacağını kaydederek, "Eş zamanlı olarak da Kuzey Irak, kendi bölgesindeki üreticilerle gaz tedarik anlaşması imzalayacak. Burada 3-4 milyar dolarlık bir yatırımdan bahsediyoruz. Gaz boru hattının yapımı dahil... Gazın ilk gelişi 2017 başını bulabilir, inşaatın başlaması da gelecek sene içinde olabilir. Bu konudaki ön mühendislik aşaması bitirildi. Burada ortaklıklar da yapılabilir" dedi.
KARAMEHMET'İN ŞİRKETİ
Genel Enerji'de Çukurova Holding'in patronu Mehmet Emin Karamehmet'in çoğunluk hissesine sahip olduğu biliniyor. Ayrıca İngiliz yatırım şirketi Vallares ortaklığındaki Genel Energy PLC, Kuzey Irak'tan Türkiye'ye boru hattıyla petrol de sevk ediyor.
TÜRKİYE'YE DAHA UCUZ
Irak merkezi yönetimi, Erbil'in hidrokarbon kaynaklarını Bağdat'ın onayı ve izni olmadan dünya pazarlarına ulaşmasına karşı çıkıyor. Aynı kaynak, "Gaz anlaşmasındaki fiyat Türkiye'nin Rusya, Azerbaycan ve İran'dan aldığından daha düşük" dedi. Enerji Bakanı Taner Yıldız geçen hafta, Türkiye'nin artan enerji talebini karşılamak için kaynak çeşitliliğine gitmesi gerektiğini, son dönemde Irak ile gündeme gelen enerji projelerinde taraf tutulmasının söz konusu olmadığını belirterek, Türkiye'nin enerji sınırlarını genişletmek durumunda olduğunu söylemişti.
