Maliye Bakanı Naci Ağbal, geçen yıl sonu itibarıyla bütçeden faiz ödemelerine yapılan harcama tutarının 50,2 milyar lira seviyesinde kaldığını belirterek, "Yani bütçeden faize 5,8 milyar lira daha az kaynak harcadık. 2002 yılında topladığımız her 100 lira verginin 86 lirası faize giderken, 2016 yılında sadece 10,9 lirası faiz harcamalarına gitti. Geriye kalan kısmı ise eğitime, sağlığa, yatırıma, tarıma sosyal yardımlara kısaca halkımızın refahına gitmiş oldu." ifadelerini kullandı.
Ağbal, Bakanlıkta 2016 yılı merkezi yönetim bütçe gerçekleşmelerine ilişkin basın toplantısı düzenledi.
Geçen yıl vergi dışı gelirlerin bir önceki yıla göre yüzde 27,8 artarak 95,8 milyar lira olarak gerçekleştiğini belirten Ağbal, bütçe hedefine göre vergi dışı gelirlerin yüzde 17 daha fazla gerçekleştiğini söyledi. Ağbal, bu kapsamda merkez bankası temettü geliri olarak 4,3 milyar lira, hazine faiz geliri olarak 3,9 milyar lira ilave gelir elde edildiğini kaydetti.
2016 yılı bütçesinde özelleştirme fonundan genel bütçeye aktarılacak tutarı 10,8 milyar lira olarak belirlediklerini, daha sonra Orta Vadeli Program'da (OVP) bu tutarı 15 milyar lira olarak revize ettiklerini anımsatan Ağbal, "Yıl sonu itibarıyla özelleştirmeden elde edilen ve bütçeye aktarılabilecek tutar 15 milyar lira olarak gerçekleşti. Ancak yaptığımız değerlendirme çerçevesinde elde etmiş olduğumuz ilave 4 milyar liralık özelleştirme gelirini bütçeye aktarmak yerine, özelleştirme fonunda değerlendirmeyi uygun bulduk" dedi.
Ağbal, geçen yıl Hazine taşınmazlarının değerlendirilmesinden 3,5 milyar lira gelir elde ettiklerini belirterek, bunun 1,9 milyar lirasının hazine taşınmazlarının satışından, 1,2 milyar lirasının kira gelirinden, 415 milyon lirasının ise irtifak hakkı gelirlerinden oluştuğunu bildirdi.
Geçen yılın bütçe harcamaları hakkında da bilgi veren Ağbal, bu kapsamda personel giderlerinin 148,9 milyar lira, mal ve hizmet alım giderlerinin 53,9 milyar lira, cari transferlerin 224,9 milyar lira, sermaye giderlerinin 59,4 milyar lira, sermaye transferlerinin 8,9 milyar lira olarak gerçekleştiğini kaydetti.
- "Faiz harcamalarında dramatik düşüş"
Ağbal, 2016 bütçesinde faiz harcamaları için 56 milyar lira ödenek öngördüklerini hatırlatarak, "Yıl sonu itibarıyla bütçeden faiz ödemelerine yapılan harcama tutarı 50,2 milyar lira seviyesinde kaldı. Yani bütçeden faize 5,8 milyar lira daha az kaynak harcadık. Bundan 14 yıl önce yani 2002 yılında bütçeden yapılan faiz harcamaları 51,7 milyar lira idi. Bu tablo AK Parti hükümetleri döneminde reel faiz harcamalarında meydana gelen dramatik düşüşü açıkça ortaya koymaktadır." değerlendirmesinde bulundu.
Diğer taraftan faiz giderlerinin bütçe içindeki payının 2015 yılında yüzde 10,5 iken geçen yıl yaklaşık 2 puan düşerek yüzde 8,6’ya düştüğüne işaret eden Ağbal, "2002 yılında topladığımız her 100 lira verginin 86 lirası faize giderken, 2016 yılında topladığımız her 100 lira verginin sadece 10,9 lirası faiz harcamalarına gitti. Geriye kalan kısmı ise eğitime, sağlığa, yatırıma, tarıma sosyal yardımlara kısaca halkımızın refahına gitmiş oldu." dedi.
- "En fazla kaynağı eğitim için harcadık"
Geçen yıl bütçenin yüzde 19’unu eğitim harcamaları için kullanarak en fazla kaynağı eğitime harcadıklarına dikkati çeken Ağbal, böylece toplam eğitim harcamalarını 112 milyar liraya ulaştırdıklarını kaydetti. Ağbal, şöyle devam etti:
"Başka bir ifadeyle, 2016 yılında vergi gelirlerinin yaklaşık yüzde 24’ünü eğitim için kullandık. Öğrencilerimizin eğitime erişimlerinin artırılması ve kaliteli eğitim almalarına yönelik olarak uyguladığımız programlar kapsamında 2016'da 1,8 milyon öğrencimizin faydalandığı burs ve öğrenim kredisi için 8,7 milyar lira, 1,4 milyon öğrencimizin faydalandığı taşımalı eğitim ve yemek yardım programı için 2,8 milyar lira harcama yaptık. Bunun yanı sıra özel eğitime ihtiyaç duyan bireylerimizin eğitime erişebilmelerine imkan sağlayan programlarımıza ayırdığımız kaynakları da artırdık. 2016 yılında 332 bin kişinin faydalandığı engelli eğitim programı için 2,1 milyar lira harcama yaptık. Teknoloji kullanımını yaygınlaştırarak eğitimde kaliteyi artırmak için başlattığımız Fatih projesi için 2016 yılında 1,1 milyar lira harcadık."
- Sağlık yatırımları ve Ar-Ge harcamaları
Eğitimden sonra bütçeden en yüksek harcamayı sağlık hizmetleri için yaptıklarına işaret eden Ağbal, "Tüm vatandaşlarımız için sağlanan sağlık hizmetleri için yaklaşık 100 milyar lira bütçeden kaynak kullandık. Bu kapsamda tedavi hizmetleri için 47 milyar lira, ilaç harcamaları için 21,7 milyar lira, aile hekimliği için 5,7 milyar lira kaynak kullandık. Üniversitelerimiz dahil 5,4 milyar lira sağlık yatırım harcaması yaptık." ifadelerini kullandı.
Ağbal, 2016 yılında bir taraftan bütçe disiplinini korurken diğer taraftan özel sektör yatırımlarına kaldıraç oluşturacak kamu yatırımları için ilave harcama yaptıklarını belirterek, bu kapsamda başlangıç ödeneklerine göre yatırımlara harcanan ilave kaynak tutarının 8,2 milyar lira olarak gerçekleştiğini söyledi.
Bu harcamalarla Türkiye'nin ihtiyacı olan altyapı yatırımlarına hız kazandırdıklarını anlatan Ağbal, okulların tamamında tam gün eğitime geçilmesi amacıyla yeni derslik yapımını hızlandırdıklarını, geçen yıl yaklaşık 20 bin dersliği hizmete açtıklarını kaydetti.
Geçen yıl inşası tamamlanan binalar da dahil olmak üzere YURTKUR'un kapasitesinin yaklaşık 116 bin artarak 556 bine ulaştığına işaret eden Ağbal, "Ayrıca 2016 yılında Ar-Ge harcamaları için ilave 500 milyon lira kaynak tahsis ettik, bu şekilde toplam Ar-Ge harcamaları 5 milyar liraya ulaştı." dedi.
Ağbal, 2016 yılında 154 sağlık tesisinin yapımını tamamladıklarını ve ilave 6 bin 630 yatak kapasitesi oluşturduklarını söyledi.
