Dünya fazilet, affetme ve ahde vefa varsa güzeldir. Bu değerler yoksa yerin altı yerin üstünden hayırlıdır. Bu değerleri korumak için Peygamberin arkadaşları hayatlarını bile feda etmişlerdir. Aşağıdaki kıssa bu değerleri yeniden hatırlamamızı sağlayacak.

“Ömer (ra) bazı ashapla beraber bir mecliste otururlarken, karşıdan üç kişinin geldiği görüldü. Bu üç kişiden ikisi bir delikanlıyı birer ellerinden tutup aralarına almışlar, halifenin huzuruna çıkarmak üzere geliyorlardı. Bütün sahabelerin dikkatli bakışları arasında üç kişi Hz. Ömer’in huzuruna gelip durdular. Halife Ömer (ra) :

“Söyleyin derdiniz nedir? Bu delikanlının ne suçu var da, böyle sıkıca tutup buraya getirdiniz? diye sordu. Delikanlının ellerinden tutan iki gençten biri konuşmaya başladı:

“Ya Emirel Müminin. Bu genç bizim babamızı öldürdü. Biz de adli ilahinin tatbiki için huzurunuza geldik. Babamızın bir suçu olmadığı kanaatindeyiz. Çünkü babamız etrafta sevilip hatırı sayılan bir insandı. Buna ne lazım geliyorsa tatbikini sizden istiyoruz, dediler. Hazreti Ömer o gence:

“Doğru mu söylüyorlar. Eğer doğru söylüyorlarsa söyleyeceklerin nedir? buyurdu. Genç, kendisini getirenlerin söylediklerinin doğru olduğunu ancak hadiseyi anlatmak istediğini söyleyip müsaade aldıktan sonra konuşmaya başladı:

“Ya Emirel Müminin! Ben bir köylüyüm. Buraya (Medine’ye) Efendimizin kabri şerifini ziyarete geldim. Çünkü efendimiz: “Benim kabrimi ziyaret eden beni ziyaret etmiş gibidir” buyurmaktadır. Medine civarına geldiğimde hurmalık yakınında abdest bozmam icap etti. Atımdan inip abdest tazelemek için meşgul olurken atımın bir ağacın dalından koparmakta olduğunu gördüm. Abdesti bırakıp hemen ata koştum. Lakin o anda karşıdan yaşlı bir adam bana karşı bağırarak geliyordu. Biraz yaklaştıktan sonra elindeki taşla atıma vurdu ve at düşüp öldü. Atımı çok severdim dayanamadım, ben de onun ata vurduğu taşı alıp kendisine fırlattım. Bir de baktım ki eceli gelmiş olacak adam da öldü. Ben o anda kaçmak isteseydim kaçardım. Fakat ben Allah ve ahiret gününe inanmış bir kimseyim. Cezam ne ise onu dünyada çekmeye razıyım. Hükmi ilahi ne ise tatbik edilir diyerek gayet soğukkanlılıkla başında geçenleri anlattı.

Hazreti Ömer (ra) gencin anlattığına göre kısas lazım geldiği ve idam edileceğini bildirdi. Genç bu hüküm karşısında gene hiç itiraz etmek şöyle dursun, bir mazeret bile beyan etmeden:

“Evet! Şeriatın emri ne ise ben ona razıyım. Sizin adaletinize de hiçbir itirazım olmaz. Yalnız sizden bir ricam olacak, o da: Benim bakmakla yükümlü olduğum bir yetim var. Onun bana teslim edilen altınlarını ben bahçemde bir yere gömmüştüm. Şimdi onun yerini benden başka kimse bilmemekte, bana üç gün müsaade edin de o yetimin malını kendisine teslim edip geleyim. Belki huzuru ilahide ma’zur olabilirim, elimde olmadığı için teslim edemedim derim ama o yetimin dünyada bundan mahrum olmaması için kendisine teslim etmem daha iyi olur, der. Hazreti Ömer:

“Sen şu anda mahkûmsun, müsaade etmemiz mümkün değildir, belki kaçarsın,” dedi. Genç kaçmayacağına dair söz verip kaçmak istese daha evvel kaçmaya teşebbüs edebileceğini söyledi ise de Halife:

“Sizi salıvermemiz imkânsızdır. Ancak bir kefil olursa o zaman bırakabiliriz buyurdu. Bunun üzerine genç orada bulunan ashap üzerinde bir bir göz gezdirdikten sonra: Ebu Zerr’i göstererek: Bu zat bana kefil olur, dedi.

Bu sefer Hazreti Ömer:''Ya Eba Zer kefilliği kabul ediyor musun? diye sordu.

Ebu Zer (ra): “Evet kefil oluyorum. Bu çocuğun üç güne kadar dönüp teslim olacağına inanıyorum” dedi.
Genci serbest bıraktılar. Üç gün içinde gidip geri gelmek üzere müsaade isteyerek ayrıldı. Üçüncü gün olunca ölen adamın çocukları Ebu Zer Hazretlerine: “Ya Eba Zer kefil olduğun adam gelmedi. Kim olduğunu bilmediğin bir kimseye nasıl kefil oluyorsun. Adam bir kere ölümden kurtuldu, bir daha geri gelir mi?” diyerek Ebu Zer Hazretlerini sıkıştırıyorlardı.

Ebu Zer Hazretleri: “Daha üç gün dolmadı. Eğer üç gün dolar gençte geri gelmezse, şeriatın emri ne ise bana tatbik ediniz” buyuruyor ve kefaletine sadık olduğunu söylüyordu. Ashabı Kiramı bir üzüntü kaplamıştı. Çünkü genç gelmeyecek olursa Ebu Zer Hazretleri onun yerine idam edilecekti.

Hazreti Ömer: “Ya Eba Zer! Eğer vermiş olduğu zamandan sonra gelecek olsa bile zamanı gelince emri ilahiyi tatbik eder, hükmü senin üzerinde infaz ederim” buyurdu.

Bu arada bazı ashap, babası ölen gençlere diyet teklifinde bulunuyorlar, yeter ki Ebu Zer idam edilmesin diyorlardı. Fakat onlar bunu kabul etmiyorlar, babamızın katilinin kanı akmadıkça, buradan ayrılmayız diyorlardı. Bu heyecan kasırgası içinde Medine şehri çalkalanırken bütün müminler neticeyi beklemekte idiler ki, tam bu esnada karşıdan bir adamın olanca kuvvetiyle koşarak yaklaşmakta olduğu görüldü. Bu gelen işte o adamdı. Koşarak Halifeye vardı ve şöyle söyledi:

“Biraz geç kalmakla sizi belki endişelendirmiş olabilirim ama özür dilerim. Görüyorsunuz ki, havalar sıcak, yolumuz uzak, bir binek atım da yok. Ancak gelebildim. Beni mazur görün” dedi.

Orada bulunanlar, hakikatten kendisinden ümit kesildiği bir sırada bir adamın koşa koşa ölüme gelmesini taaccüple karşılamışlardı. Hepsi mümin dediğin işte böyle olmalı gibi sözler söylüyorlardı. Halkın hayret ettiğini gören delikanlı:

“Ben dünyada ahde vefa kalmadı sözünü söyletir miyim?” deyip hakkında alınan kararın infaz edilmesini beklediğini söyledi.

Ebu Zer (ra) tanımadığı bir adama nasıl olup da kefil olmayı kabul ettiği ve bu genci tanıyıp tanımadığı sorulduğunda, o da şöyle buyurdu:

“Hayır, tanımıyordum. Fakat ben orada bu teklifi kabul etmeyim de: Âlemde fazilet diye bir şey kalmamış dedirtir miyim?” buyurdu.

Bunun üzerine kalplerine merhamet gelen gençler de davalarından vazgeçtiler ve kısas ve diyeti istemediklerini bildirdiler ve şöyle söylediler: “Biz de davamızdan vazgeçtik. Diyet de almayacağız. Dünyada insanlık ve cömertlik kalmadı mı dedirtelim mi?” dediler ve sırf Allah rızası için davalarından vazgeçtiklerini helalleştiler ve ağlaştılar. (Hayat’üs Sahabe’den)