31 Mart Olayından sonra İngiliz yanlısı Manastır kanadı güç kaybetti ve bir süre etkisiz kalmak zorunda kaldı.
5 Mayıs 1909 tarihinde Almancı kanada yakınlığıyla bilinene Hüseyin Hilmi Paşa yeniden sadrazam oldu.
12 Ocak 1910 tarihinde İbrahim Hakkı Paşa Sadrazamlığa getirildi.
30 Ocak 1910 tarihinde Prens Sabahaddin önderliğinde kurulan Osmanlı Ahrar Fırkası, 31 Mart Olayından sorumlu tutularak katıldı. 31 Mart Olayından Sorumlu tutulan Derviş Vahdeti idam edildi. Mevlanzade Rıfat ve Prens Sabahaddin Bey, yurtdışına kaçtı. Bazı Osmanlı Ahrar Fırkası mensupları sürgün edildi.
21 Şubat 1910 tarihinde Gümülcine Mebusu İsmail Hakkı Bey önderliğinde Osmanlı Ahrar Fırkasına mensup İTC mensupları (Manastır kanadı), Ahali Fırkasını kurdu. Parti, daha sonra Hürriyet ve İtilaf Fırkası adını alarak, siyasi hayattan çekildi.
04 Ekim 1911 tarihinde İbrahim Hakkı Paşa Sadrazamlıktan istifa etti. Yerine Küçük Mehmed Said Paşa Sadrazamlığa getirildi.
21 Kasım 1911 tarihinde İngiliz yanlısı kanat toparlanarak Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nı kurdu:
Hürriyet ve İtilaf Fırkası: 21 Kasım 1911’de İstanbul’da kurulan fırkanın kurucuları arasında İsmail Hakkı Paşa (Amasya Mebusu), Dr. Dagavaryan (Sivas Mebusu), Mustafa Sabri (Tokat Mebusu), Abdülhamid Zöhravi (Hama Mebusu), Müşir Fuat Paşa, Damat Ferit Paşa, Ferik Süleyman Paşa, Volçetrinli Hasan, Emekli Miralay Sadık, Dr. Rıza Nur ve Tahir Hayrettin bulunuyordu. Hürriyet ve İtilaf, siyasal partiler tarihinin en büyük muhalif hareketidir. İttihad ve Terakki karşıtı olan bütün unsurlara Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nda rastlanabilir.
Hürriyet ve İtilaf Fırkası hakkında kapatılma kararı bulunmamakla birlikte, muhalefet hareketinin sönmesi sonucunda fırka önemini kaybetti. Mütareke döneminde tekrar canlandırılmaya çalışıldıysa da, yine başarılı olamadı. (Türkiye’nin Siyasal Partileri, Serhan Yücel, s. 9)
İTC içindeki çatışmanın bir nedeni de Siyonizm idi. Almancı kanat içerisinde yer alan Emanuel Karasu ve Talat Paşa, Avrupalı Siyonist liderlerle sürekli temas halindeydi. İngiliz Yanlısı kanat ise anti Siyonist idi ve Almancı kanadı Siyonistlerin ve masonların elinde kukla olmakla suçluyorlardı.
Hürriyet ve İtilaf Fırkası mebuslarının bu konuda en çok eleştirdiği mesele Mısır Merkez (National Bank of Egypt) idi. Talat Paşa’ya yakınlığıyla bilinen ve bankanın başında bulunan isim Ernst Cassel, dünyaca ünlü Siyonist lider Alfred Rothschild’in sekreteriydi.
Muhaliflerin diline düşen diğer bir isim de Talat Paşa’nın baş müşaviri Metr Salem idi. Talat Paşa’nın “Bu memleketin en namuslu adamıdır” diye savunduğu Salem, I. Dünya Savaşından sonra İtalya’ya kaçtı ve Lozan’da Türk Heyeti aleyhine İtalyan Heyetinin yanında danışmanlık yaptı.
Diğer bir etken, asker-sivil rekabetiydi. Hüriyet ve İtilaf Fırkası, Subayların siyasetle uğraşmasından rahatsızdı ve Mustafa Kemal Bey de bu görüşteydi. Bu yüzden İttihatçılardan ayrılmıştı. Bu görüşünü Cumhuriyet döneminde de muhafaza edecekti.
Bu bölünmenin diğer bir sebebi de tarikat bağlantısıydı. Selanik kanadı Bektaşi, Manastır kanadı Melami idi.
22 Temmuz 1912 tarihinde, 73 yaşındaki Gazi Ahmet Muhtar Paşa, yeni kabineyi kurdu. Bu kabinede Kamil Paşa, Gazi Ahmet Muhtar Paşa’nın oğlu Mahmut Muhtar Paşa gibi isimler yer aldığı için bu kabineye “Büyük Kabine” deniliyordu. Ancak Almancı kanat, Mahmut Şevket Paşa’nın sadrazam olmasını istiyordu.
29 Ekim 1912 tarihinde Kıbrıslı Kamil Paşa kabinesi kuruldu. Kıbrıslı Kamil Paşa, Balkan Savaşlarındaki mağlubiyetlerden sorumlu tuttuğu İttihad ve Terakki Cemiyetinin kulüplerini kapatmaya başlayınca Almancı kanat harekete geçti. Trablusgarb’da (Libya) bulunan Enver Bey, hemen İstanbul’a geldi.
23 Ocak 1913 günü, Almancı kanat, darbe yaparak, Başbakanlık, yani Babıali Binasını bastı ve yönetime el koydu. Babıali Baskınında yer alan isimlerden biri de Ömer Fevzi Mardin’in eniştesi Hacı Adil Arda Bey idi.
Sadrazam Mahmut Şevket Paşa başkanlığında yeni hükümet kuruldu. Kabinenin Harbiye Nazırı Mahmut Sadrazam Mahmut Şevket Paşa idi. Hacı Adil Arda Bey, yeni kabinenin Dâhiliye Nazırıydı. Yenibahçeli Ahmet Şükrü (Oğuz) Bey Maarif Nazırı, Namık Kemal Bey’in damadı Menemenlizade Rıfat Bey Maliye Nazırıydı. Şurayı Devlet Reisi ise Prens Said Halim Paşa idi.
Zorla istifa ettirilen Kıbrıslı Kamil Paşa, azledildikten sonra Kıbrıs’a yerleşti ve 14 Kasım 1913 tarihinde Kıbrıs’ta vefat etti.
Böylece İTC’nin Almancı kanadı tüm muhalif hareketleri tasfiye ederek iktidara gelmiş oldu. 5 yıllık ikinci İttihad ve Terakki Cemiyeti dönemi başlamış oldu.