Dünya; fırsatların ve korkunç hüsranların arenası. Geçmişimiz pişmanlık duvarı veya sevinç yumaklarıyla örülü. Lakin en büyük hayıflanma “Hak” ve “Batıl” meselesinde yaşanacak. Ayette şöyle buyrulur:

“O kâfirler, keşke müslüman olsaydık diye temenni edeceklerdir.” (Hicr Suresi: 2)

Âlimlerimiz; kâfirlerin müslüman olma temennilerini ya ölüm anına veya cehenneme atıldıkları zamana bağlamışlardır. Ayette zikredilen “Rubema” fiili ya azlık ifade eder veya çokluk. Çokluk ifade ettiğini göz önüne alırsak kâfirler; ölüm anından cehennemde aldıkları her nefeste pişmanlık ve temennileri hissedeceklerdir. Ama âlimlerimizin geneli fiilin “azlık” ifade edeceğini ve özel bir duruma işaret ettiğini söylemişlerdir. Bundan dolayı da kâfirlerin pişmanlıklarının zirveye ulaştığı noktayı tespite gayret etmişlerdir. Bu konuda genellikle şu hadis-i şerif gündeme getirilmiştir. Cabir b. Abdullah (ra)’dan rivayet edildiğine göre Peygamberimiz (sav) Efendimiz şöyle buyurmuştur:

"Benim ümmetimden bazı kimseler cehenneme günahları sebebiyle girecekler ve Allah'ın, orada kalmalarını dilediği kadar bir süre orada kalacaklardır. Sonra müşrikler onları ayıplayarak: (Dünyada iken.) sizin bize muhalefetiniz, tasdikiniz ve imanınız gibi hususların size bir fayda sağladığını görmüyoruz diyecekler. Bunun üzerine yüce Allah, cehennemden çıkarmadık hiçbir muvahhid bırakmayacaktır.” Daha sonra Rasulullah (sav): “O kâfirler, keşke müslüman olsaydık diye temenni edeceklerdir” âyetini okudu.

Hadisin bir başka versiyonunda müşrikler, iman edenlere “sizde bizim gibi cehennemdesiniz” dediklerinde Allah’ın o zamana kadar gazaplanmadığı kadar gazaplandığı zikredilmektedir. Gazabın sebebi ise Hak ile Batılın karıştırılmasıdır. Evet, Allah’ın en çok gazaplandığı husus Hak ile Batılın karıştırılmasıdır. Allah’ın Hâkimiyet sancağına beşeri unsurların karıştırılmasıdır. Dolaysıyla bizim de en çok dikkat edeceğimiz husus bu olmalıdır. İslam’ı beşeri nizamlara uydurmaya çalışanlar hüsrana uğrayacaklardır.