Sanal ortamları fikri bir paylaşım yeri olarak değil de, savaş çıkarma yeri olarak kullananların temel sebebi, söyleyeceği bir şeyi olmayınca birbirlerine savaş açmalarıdır. Biz adab-ı muaşeret kurallarını sadece, evde, yemekte, ya da konuşurken zannediyoruz. Ancak, asıl adab-ı muaşeret kuralları, sanal ortamlara gerekmektedir.

SANAL ORTAM ADAB-I MUAŞERET KURALLARI

1-Önyargıdan uzak olunmalı, karşıdaki kişiyi değerlendirirken profili üzerinden değil, kastettikleri üzerinden değerlendirmek gereklidir.
Ancak şunu da unutmamak lazımdır. Bazen profilde bulunan resimler ve yazılar, insanların kişiliği hakkında bilgi vermektedir. İster istemez bazı kişileri tanımak için profiline bakmak zorundasınızdır.

2-Arkadaş listesine baktığınız kişinin, arkadaş sayısı, kendi hemcinsinden ziyade, karşı cins (yani baylarda kadın, kadınlarda bay) sayısı fazla ise, bu bir zafiyet göstergesidir. Tabi bazı istisnai durumlar hariçtir. Mesleki bazı durumlar gibi.

3-Sanal ortamlar bir savaş meydanı değildir. Sanal ortamları, bir ego tatmin yeri olarak kullanmamak gerekir. Özellikle bazı kişiler savaş yapmak için, ortaya yem atarlar. Amaç bazılarının beğenisini kazanmak, bazılarını da kızdırmaktır. Bu tipler kendilerinin akıllı olduğunu zannederler. Birilerini kızdırmak için elinden geleni yaparlar. Karşıdaki kişinin kızması demek, klavyesini Mücahit kılıcı gibi kullanması demektir. Ancak bu sanal mücahitliktir.
Kendisini karşıdaki kişinin dışladığına inandırmaya çalışır. Alemin doğrusu kendisidir. Tüm suçlu karşı taraftır. Ancak kimse buna inanmaz. Sadece çevresindeki birkaç çıkarcı ve yalakası inanır.
Ancak sanal ortamdaki sessiz çoğunluklar bu tiplerden nefret ederler.

4- Özellikle bazı kadınların ve erkeklerin, iletişim ağlarında isim eklerken "karizmatik, yakışıklı, etkileyici v.s" özellikleri kıstas alarak, kişi eklemeleri de ayrı bir zafiyet konusudur.

5-Özellikle sanal ortamlarda fikri mücadele yaptığını söyleyip, klavye, facebook, twiter mücahitliği yapanların, hayatlarının ve mücahitliğinin sanal olduğu unutulmamalıdır.

6-Özellikle sanal ortamlarda, bazı kişilerin mesleklerini kullanarak, karşıdaki kişi ile diyalog kurup dostluklarını ilerletmesi, saatlerce sanal ortamlarda vakit geçirmesi, ailesini ihmal etmesi, edep ve ahlakını rafa kaldırarak, usulsüz hareket etmesi, günaha açılan bir kapıdır.
Onlarla hemhal olup, "yüz yüze görüşmediğimiz için bir şey olmaz" düşüncesinin, bugün bir çok aile mefhumunu ortadan kaldırdığını, ve aileleri parçaladığını hepimiz biliyoruz.

7-Sanal ortamlarda birçok mahrem konunun teşhir edilmesi, hatta başkalarının mahrem konularının teşhir edilmesi, Ahlaki bunalım göstergesidir.

8- Sanal ortamlarda kişilerin sadece görüntülerine değil, yapıp ettiklerine de dikkat etmesi gerekir. Çünkü her tür insanın, her tür tuzak kuracağı ortamlardır.

9-Sanal ortamlar bumerang ya da Ali babanın çiftliği değildir. Belli bir nizam, belli bir düzen ister. Atılan ok ya da kullanılan söz nasıl geri alınamazsa, paylaşılan yazıda geri alınamaz. Çünkü teşhir olmuştur.

10- özellikle sanal ortamlarda, kişilerin yazılarına ve paylaşımlarına göre karakter tahlili yapılabilmektedir. Tahlilinizin kötü çıkmaması için doğru paylaşımlar yapın.

11- Paylaşımlarınızın küresel güçler tarafından kullanılacağını unutmayın. Bugün kullandığınız bir yazı, başka bir zaman diliminde aleyhinize suç delili olarak kullanılabilir.

12-Eskiden insanlar bol bol kitap okuma fırsatı bulurken, bugün sanal ortamlarda saatlerce zaman geçirmesinden dolayı, bir türlü kitap okuyamamaktadır.

Ancak o sanal ortamlarda saatlerce zaman harcayanların en önemli savunması “biz kitabı internetten okuyoruz” olmuştur. Ancak sanal ortamlardan kitap okuduğunu iddia edenlerin büyük çoğunluğunun kitaba ayırdığı zaman dilimi 15 dakikayı geçmemektedir. Sanal ortamları kullananların büyük çoğunluğu facebook, twiter gibi iletişim ağlarını kullanarak saatlerce boş vakit geçirirken, genelde yazılarında bilmişlik tavırlar, resimleri paylaşırken reklam, ego tatmini söz konusudur.

MESUT BİLAL BUĞDAY