Avrupalı Türkler hakkında şu ana kadar birçok yazılar yazıldı, kitaplar çıktı. Tekrar tekrar geriye dönüp tarihe bakmaya gerek duymuyorum. Kısaca bakarsak, geri dönmek amaçlı Avrupaya gelmişiz, evdeki hesap çarşıya uymadı ve buralarda kalmışız. 50. Yılı aşmışız 3. Nesil yetişiyor. Burada kalıcı olduğumuz kesin, tabiki Türkiyeye dönenler ama bununla beraber Almanyaya gelende var, hatta Almanlar Türkiyeye yerleşiyor.
Artık Türkler Avrupada kalıcımı gidicimi bu artık pek önem arz etmiyor. Önemli olan şu an 3. Nesil ile beraber Avrupada yaşıyoruz. Tabiki burada yaşamak için iş sahibi olup çalışmak gerekiyor. Bu yazımda sizlere Avrupalı Türklerin eğitim ve iş durumları üzeri konuşacağız.
Burada önemli olan konuya hangi yönden bakacağız. Tek türkler olmayıp, Avrupada tüm gençlerin iş bulmakta zorlandığı, işssizliğin arttığı bu dönemde biz türkler neredeyiz.
Bu konuya iki farklı yönden bakacağım.
İstatiksel olarak Türklere has Avrupada eğitim üzeri bir istatistik bulunmuyor. Fakat genel nüfus sayıları ile yabancı nüfus oranlarına bakarsak pek fark yok. Okumak isteyen okuyor, istemeyen okumuyor. Okul eğitimi ücretsiz olan Avrupada her genç istediği gibi okuyor. Akademik seviyeye kadar okuyanda oluyor. Okul mezuniyete olmayanda oluyor. Buraya kadar fazla bir sorun yok. Asıl konu eğitim sonrası başlıyor.
Maalesef burada herkes reddetsede Türklere karşı hala ayrımcılık görülüyor. Bir Alman araştırmacının deyimine göre yabancı bir ismi olan gençler 8 kat daha fazla iş başvurusu yaptığı görülüyor. Başörtülü kızlarımızın gösterdikleri başarılar maalesef küçümseniyor. Başka bir araştırmaya göre dört göçmen öğrenciden biri ayrımcılığa uğradığını düşünüyor.. Bu sorunlar yüzünden birçok gencimiz iş bulmakta zorlanıyor işsiz kalıyor veya doğup büyüdükleri yerlerden göç ediyor. Yapılan başka bir araştırmada Avrupada üniversite mezunu olan Türk gençlerin yüzde 60’ı Türkiyeye göç ediyor. Avrupada 50. Yılımızı aştığımız halde hala böyle acınacak durumlar oluyor.
Peki bu olumsuzluklar sadece devletlerdenmi kaynaklaniyor. Devlet işsizlere işsizlik maaşı veriyor ve işyeri bulmak için çaba gösteriyor. Her ne kadar bazıları hizmetten memnun kalmasada devlet en azından yardımcı oluyor. Peki işsiz gençler neden iş bulamıyor? Kimse bana abartıyor demesin, çoğunlukla iş beğenmedikleri için, hatta aldıkları işsizlik parası kendilerine yettiği için, iş bulmaya çaba göstermedikleri için. Dertleri iş bulup para kazanmak değil keyiflerinin derdindeler. "Benim aldığım para kendime yetiyor, ev kirasınıda devlet ödüyor, çalışmasamda olur." Düşüncesi hakim gençlerde maalesef. Hedefsiz kitle oluşup büyüdükçe gençlerde bu etki yaratıyor. Geleceğe bakmaktan ziyade "Günü kurtarma" misali ile yaşamaya devam ediyorlar.
Çözüm nasıl olacak. Burada ilk önce devletlerin mevcut sistemlerine göz atalım. Devletler okumaya teşvik ediyor fakat okuduktan sonra iş bulamayana imkan veremiyor. Misal Almanyada okumuş genç ile işsiz veya meslek yapmayan gençlerin aldığı sosyal yardım (Hartz IV) aynı. İkiside aynı imkandan faydalanıyor, arada fark yok. Fakat böyle bir sistemde hem okuyanın azmi kırılıyor hemde işsiz olanda gayret göstermiyor.
İkinci çözüm ise okullarını bitirmiş meslek yeri bulamayan gençlere yaş farkı olmaksızın kurslar verilmesi gerekiyor. Bu bir taraftan olsada fazla yaptırım yok, nasıl işsiz kalmış adamlara (genelde 40 yaş üzeri) Almanyada saat ücreti 1 Avro'luk temizlik işine gönderiyorsa, gençleride okula veya bir işyerine göndermek için daha fazla yaptırım uygulayacak. Bu artık şart, gençlerin boş durmaması, bir meslek edinmeleri için her imkan sağlanması gerekiyor.
Aslında her devlette herşey mümkün olabilir, olurda. Yeterki biz isteyelim.
Bu konuda aslında daha birçok söylenecek söz var ama. Bu kadarı yeter galiba şimdilik.

Hepinize sağlık dolu günler dileğiyle
Bidahaki yazımızda görüşmek üzere

Ramazan Burhan

ramazan.burhan@gmx.de