Akil İnsanlar, Başbakan’a sunacakları rapor öncesi Star Gazetesi'ne konuştu: Anadilde eğitim neden olmasın, anlatınca desteğin arttığını gördük. Haklar anayasa ile güvenceye alınmalı, ne olursa olsun çözüm yolundan dönülmemeli.
AKİL İNSANLAR RAPORLARI HAZIRLADI, ÇARŞAMBA GÜNÜ BAŞBAKAN’A SUNACAKLAR
Kürt sorununda çözüm sürecine ilişkin olarak halkın talep, istek, öneri ve eleştirilerini dinleyip raporlaştırmak üzere yaklaşık 2 ay boyunca 81 ilde, ilçe merkezleri, kasabalar, köylerde gerçekleşen sivil toplum kuruluşları, siyasi partiler, dernekler, esnaf birlikleri toplantıları ve halk görüşmeleri sonucu oluşturulan 7 Akil İnsan Heyeti’nin raporu, Çarşamba günü Başbakan Erdoğan’a sunulacak. Toplantı öncesi STAR’a konuşan Akil İnsan Heyet başkanları, genel sekreterleri ve üyeleri raporların ana maddelerini anlattı.
İç Anadolu Heyeti Başkanı Ahmet Taşgetiren
ANADİLDE EĞİTİM NEDEN OLMASIN
“Raporumuzu hazırladık. Ana çerçeve olarak şunları söyleyebiliriz; en büyük kaygı ‘Herhangi bir taviz verildi mi?’ Sonra ‘Bu süreç nasıl başladı; silahlı yapı nasıl çekilmeye karar verdi?’ deniyor. Vatandaş, ‘Tavizin içinde toprakla ilgili bir unsur var mı?’ diye soruyor.İktidara yönelik öneriler var. ‘Kürtlerin sorunlarının da tüm vatandaşların sorunları gibi çözülsün’ diyor. En çarpıcı olarak ‘Ülkenin ileride bir ayrı yapı oluşmasına imkan vermeyecek, bütünlüğü bozmayacak şekilde ana dil olabilir’ deniyor.
Karadeniz Heyeti Başkanı Prof. Dr. Yusuf Şevki Hakyemez
KÜRTLER DE EŞİT VATANDAŞ OLSUN
“Kaygılar noktasında herkesin vurgu yaptığı şey ‘Bölünecek miyiz’ sorusu. Bu endişe, vatandaş bilgilendirildikçe gideriliyor; onu gördük. Fakat bazı noktalarda endişeler hala var. ‘Acaba yurt dışına giden PKK’lı silahlı unsurlardan, burada suça karışanlara da af mı gelecek’ sorusu çok soruldu. Karadenizliler, ‘Bu sorundan bir an önce kurtulalım, sekteye uğramasın’ diyor. Bu, hem bir endişe hem de bir öneri olarak raporda yer aldı. Karadenizli, ‘Kürtlerle eşit vatandaşlık’ olsun diyor.
Marmara Heyet Üyesi Prof. Dr. Yücel Sayman
BİZ ANLATINCA İKNA OLDULAR
“Sürecin kendisine karşı olanlar var. ‘PKK ve temsilcileriyle devlet görüşemez, kabul edilemez’ diyorlar. Süreci destekleyenlerde ise az bir kesim ‘Ne olursa olsun bu ölümler bitsin’ diyor. Süreci destekleyen daha büyük çoğunluğun da bazı kuşkuları var. Ama bu kaygı ve kuşkular toplantılar sürdükçe azaldı. Bu büyük bir özellikti. Kendileri konuşup kendileri dinledikçe ilişki kurmaya ve konuya katılmaya, barış isteğine yöneldiler. Kürt Türk ile ilk kez konuşup anlaştılar. ”
Güneydoğu Anadolu Bölgesi Heyet Başkanı Yılmaz Ensaroğlu
GÜVEN ARTIRICI ÖNLEM İSTENİYOR
“Güneydoğu’da tüm farklı kesimleriyle halkın sürece desteği tam; çünkü başından beri bu sorunun silahla, şiddetle çözülemeyeceğini düşünüyorlardı. Büyük beklentinin yanı sıra, özellikle geçmişte yaşanmış hayal kırıklıkları yüzünden her kesimde değişen birtakım kaygılar da var. Tüm bunları gözeterek öne çıkan bazı önerileri şu şekilde özetleyebiliriz: Hükümetten fazla zaman kaybetmeden bir an önce birtakım güven arttırıcı önlemler diye tanımlayabileceğimiz adımlar atması bekleniyor. PKK’dan genel olarak ise silahı, şiddeti, artık bir mücadele yöntemi, aracı olmaktan çıkarması talep ediliyor. BDP’den en büyük beklenti ise, etkili katkı sağlamasıdır. ”
Ege Bölgesi Akil İnsan Heyeti Başkan Yardımcısı Avni Özgürel
İNSANLARIN DİLİNDEN NİYE KORKALIM
“Ege’de dört farklı düşünce raporumuzda yer aldı. Bu sürece destek olanlar var. ‘Biz destekliyoruz. Her bakımdan Türkiye’nin en hayati meselesi olduğunun farkındayız’ diyorlar. İkinci grup destekleyen ama kaygı duyanlar. Onlar, ‘Anayasa ne olacak? Türkiye bölünür mü? Öcalan’a bir ev hapsi olacak mı’ diyorlar. Üçüncü grup desteklemiyoruz ama çok da emin değiliz diyor. ‘Bunlar CHP tabanından gelen seçmenler, aralarında MHP’liler de var. Bir de ‘Biz kesinlikle desteklemiyoruz. Bu Türkiye’ye ihanettir’ diyenler var ki onları ulusalcı demeyi çok doğru bulmuyorum, ulusalcı demek milliyetçi demek ama kendisini öyle zanneden bir kitle var. Ege’de ‘Biz 11 asırdır beraber yaşadığmız insanların dilinden korkmayız’ ifadeleri var.
Doğu Anadolu Bölgesi Akil İnsan Heyeti Başkanı Can Paker
ANAYASAL HAKLAR TALEP EDİLİYOR
“Bölgedeki talep, insan hakları talebidir. Türkiye’de her ne kadar görüntü olarak eşitse de Kürtler kendilerini eşit görmüyorlar. ‘Bize eşit muamele yapılmadı’ diyorlar. Bunun ortadan kaldırılmasına dönük Anayasal talepler var. Bir de 5’inci Yargı Paketi’nde ‘PKK’ya üye olmayan ama bir sefer ekmek vermiş, su vermiş insanlar lojistik destekten ceza aldı, bunların cezası infaz edilesin’ deniliyor. ”
Akdeniz Bölgesi Genel Sekreteri Tarık Çelenk
KONUŞABİLECEK ÇATI STK İSTENİYOR
“Akdeniz Bölgesi, son yapılan araştırmada sürece en az destek veren kesimdi. Zorluğunu oradan anlamak lazım. Burada tabii Yörük Alevilerin ve Arap Alevilerin bulunduğu bir kuşak var. Bu insanlar da psikolojik eşik var. Sürece karşı değiller ama sürecin kendilerini kapsamayacağı endişesini taşıyorlar. Bu psikolojik eşik ve gerçeklik algısının tamamlanması lazım.Ana dili öğrenmeye kimse karşı değil. Anadilde eğitim konusunda başka fikirler var. İnsanlar birbirleriyle konuşabilecekleri çatı bir sivil toplum örgütü istiyorlar. Türk, Kürt ayrımı yapmadan hareket eden bir STK talep ediyorlar. Sürece karşı hoşgörü ve demokratik olgunluk arıttı. Rapor 25 sayfa.”
