CHP ve MHP ile ulusalcı kesim, Anayasa referandumuna karşı çıkıp, ‘hayır’ kampanyası yaptı. halkın yüzde 57.88 ‘evet’ dedi. Referandumla Geçiçi 15. Madde kaldırılınca 12 Eylül yargılanabildi. Bireysel başvuru hakkı ile de Ergenekon ve Balyoz’da hak ihlalleri giderildi.
Anayasa'yı darbecileri koruyan maddelerden temizlemek ve özgürlüklerin önünü açmak için 12 Eylül 2010 günü yapılan Anayasa Referandumu’ndan, CHP ve MHP’nin ‘hayır’ kampanyasına rağmen yüzde 57.88 ‘evet’ oyu çıktı. Yüzde 58’in ‘evet’ dediği Anayasa değişiklikleri, hem darbecilerin yargılanıp müebbet hapis cezası almaları, hem de ‘bireysel başvuru hakkı’ ile hak ihlallerinin önüne geçerek birçok hayıra vesile oldu.
GERÇEKLEŞMİŞ DARBEYİ YARGILAYAMIYORDU
12 Eylül Darbesi’ni gerçekleştiren cunta, 1982 Anayasası’na koyduğu “Geçici 15’inci Madde” ile darbecileri her türlü yargılanmaktan muaf tutmuştu. 2007 sonrası darbe teşebbüslerini yargılamaya başlayan Türkiye, ‘gerçekleşmiş darbeyi’ yargılayamıyordu. Anayasa’nın 145. Maddesi de, darbe girişimlerini askeri görev tanımı içinde tutarak askeri mahkemeler tarafından yargılanmasını gerektiriyordu.
HEPSİ HAYIR DEMİŞTİ
AK Parti hükümeti, Geçici 15. Madde’yi kaldıran, 145. Madde’yi de “devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlara ait davaların sivil mahkemelerde görülmesi”ni getiren 26 maddelik bir anayasa değişikliği paketi hazırladı. CHP ve MHP’nin başını çektiği bazı muhalefet partileri ile bazı aydınlar ve ulusalcı kesim “Evren ve Şahinkaya yargılanmaz; göstermelik düzenleme yapılıyor” eleştirileri yaptı. CHP ve MHP liderleri referandum sürecinde ‘hayır’ kampanyaları düzenlediler.
BİREYSEL BAŞVURU HAKKI GELDİ
Anayasa paketi, 12 Eylül referandumunda yüzde 57.88 ‘evet’ oyu alarak kabul edildi. Kabul edilen paketle, Geçici 15. Madde kaldırılırken, 145. Madde de değiştirilerek askerlerin, “devletin güvenliğine, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlara ait davaların sivil mahkemelerde” görülmesi sağlandı. Ayrıca vatandaşların Anayasa Mahkemesi’ne bireysel başvuru yapabilmeleri hakkı getirildi.
DARBELER YARGILANDI
CHP ve MHP’nin “Hayal, Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya yargılanamaz” iddiaları çöpe giderken, 1980 Darbesi’ni gerçekleştiren uygulayıcı ekipten hayatta olan Evren ve Şahinkaya hakkında ‘darbe’ suçundan iddianame hazırladı. Ankara 10. Ağır Ceza Mahkemesi’nde “yapılamaz” denilen yargılama yapıldı ve darbenin mimarları Evren ve Şahinkaya müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
İLK OLARAK BAŞBUĞ YARARLANDI
Tüm bu süreçte ‘darbeye teşebbüs’ suçlamasıyla açılan Ergenekon ve Balyoz davaları da sonuçlandı. Balyoz Yargıtay’da kesinleşirken, sanıkları arasında eski Genelkurmay Başkanı İlker Başbuğ’un da bulunduğu Ergenekon davası temyiz için Yargıtay’a gitti. Hak ihlali olduğu gerekçesiyle önce İlker Başbuğ Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. AYM, Başbuğ hakkında ‘ihlal var’ kararı verince Ergenekon’da tutuklu olan sanıkların tamamı tahliye edildi.
BALYOZ'DA TAHLİYE GÜNÜ: 236 SANIK TAHLİYE EDİLDİ
Aralarında 1. Ordu eski Komutanı emekli Org.Çetin Doğan, eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Ora. Özden Örnek ve eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Org. İbrahim Fırtına’nın da bulunduğu 260 Balyoz hükümlüsünün avukatları da AYM’ye ‘hak ihlali’ gerekçesiyle kişisel başvuru yaptı. AYM, 230 sanığın “Adil yargılama hakkı ihlal edildi” kararı verdi. Bunun üzerine yerel mahkeme davanın yeniden görülmesine, sanıkların tahliyesine karar verdii. Böylece CHP ve MHP ile birlikte Anayasa rerefandumuna ‘hayır’ diyenler de referandumun getirdiği özgürlüklerden faydalandı.
HAYIR DİYENLER DE FAYDALANDI
Emekli Cumhuriyet Savcısı Reşat Petek, Türkiye’de Anayasa Referandumu’nun çok önemli olduğunu belirterek, dün karşı çıkan isimlerin bugün nimetlerinden yararlandığını söyledi. AYM kararı ile tahliyelerin beraat sayılmaması gerektiğini belirten Petek, “AHİM’e başvuru yollarının yerelde sağlanmış olması, AYM’ye gitmenin ne denli önemli olduğu son kararlarda anlaşıldı. AYM önünde eylem yapıp da bireysel başvurudan netice bekleyenler 2010’da referandum için ‘hayır’ kampanyası yapanlardı. Şimdi onlar bu nimetleri devşiriyorlar. Kılıçdaroğlu’nun açık beyanatı vardı ‘Sizi kandırıyorlar. Gerçekten darbecilerle uğraşmak istiyorlarsa Büyükanıt’ı yargılasınlar’ diyordu. Ne oldu, şimdi Evren yargılandı; mahkum oldu. Balyoz ve 12 Eylül davalarında, referandumun payı vardır. Referandum yapılmasaydı, bunlar sağlanamazdı. Kesin hüküm ifade eden cümleden kaçınıyorum ama AYM’nin bireysel başvuru hakkından yararlanıp Balyoz sanıkları tahliye edildi” diye konuştu. (Star)
