"Torba kanun teklifi" yasalaştı

TBMM Genel Kurulunda, mükelleflere vergi indirimi, Ahilik Esnaf Sandığı kurulması, yabancılar ile gurbetçilere konut ve iş yeri satışında KDV istisnası, TEDAŞ ve tarımsal kredi alacaklarının yeniden yapılandırılması düzenlemelerini de içeren "torba kanun teklifi" kabul edilerek, yasalaştı. 

Vergisini düzenli ödeyen mükellefe indirim

Gelir Vergisi Kanunu'nun 121. maddesi, "Vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi" başlığıyla yeniden düzenleniyor.

Buna göre, ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile kurumlar vergisi mükelleflerinden (finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans ve emeklilik şirketleri ile emeklilik yatırım fonları hariç olmak üzere) belirlenen şartları taşıyanların yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin yüzde 5'i, ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilecek. 

Hesaplanan indirim tutarı, her hal ve takdirde 1 milyon liradan fazla olamayacak.

İndirilecek tutarın ödenmesi gereken vergiden fazla olması durumunda kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilecek. Bu süre içinde mahsup edilemeyen tutarlar ret ve iade edilmeyecek.

İndirimin hesaplanacağı beyannamenin verildiği tarih itibarıyla vergi aslı (vergi cezaları dahil) bin liranın üzerinde vadesi geçmiş borcunun bulunmaması şartı aranacak.

Tarımsal kredi alacakları yeniden yapılandırılacak

Kanuna göre, Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından kullandırılan ve 31 Aralık 2016 tarihi itibarıyla takip hesaplarında izlenen tarımsal kredi alacakları, kanun yürürlüğe girdiği tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar banka/kooperatife başvuruda bulunulması kaydıyla yeniden yapılandırılacak.

Borçlara uygulanan faiz yüzde 11 ile sınırlandırılacak. Bunun yüzde 6'sı Hazine, yüzde 5'i çiftçi tarafından karşılanacak.

Tarımsal sulama nedeniyle olan elektrik borçları yeniden yapılandırılacak

Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketinin (TEDAŞ) elektrik tüketiminden kaynaklanan alacaklarından, vadesi 15 Şubat 2017 tarihi itibarıyla geldiği halde düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla ödenmemiş olan borçlar yeniden yapılandırılacak.

TEDAŞ'ın tarımsal sulamada kullanılan elektrik tüketiminden kaynaklanan alacaklarından, vadesi 15 şubat 2017 tarihi itibarıyla geldiği halde ödenmemiş olan borçlar da yeniden yapılandırılacak. Borçlu, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar, elektrik dağıtım şirketine iletilmek üzere TEDAŞ'a yazılı başvuruda bulunacak ve ilk taksidi 2017 yılının ekim ayının sonuna kadar ödeyecek. 

Borçlu; 6, 9, 12 veya 18 eşit taksit ödeme seçeneklerinden birisini seçecek.

İlk iki taksidin süresinde tam ödenmemesi veya bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi halinde, bu düzenlemeden yararlanma hakkı kaybedilecek.

Konutta KDV ödemeyecekler

Türkiye'ye yerleşmeyen yabancı uyruklu kişiler ile iş merkezi Türkiye'de olmayan iş yeri ya da Türkiye'de kazanç elde etmeyen kurumlar, satış bedelini yurt dışından getirilecek dövizle ödemeleri şartıyla, ilk aldıkları iş yeri ve konutta KDV ödemeyecek.

Çalışma veya oturma izni alarak 6 aydan daha fazla yurt dışında yaşayan Türk vatandaşları da Türkiye'den konut ya da iş yeri almaları durumunda KDV ödemeyecek. Ancak, resmi daire ve müesseseler ile merkezi Türkiye'de bulunan teşekkül ve teşebbüslere bağlı olup, bu daire müessese, teşekkül ve teşebbüslerin işleri dolayısıyla yabancı memlekette oturan Türk vatandaşları bu haktan yararlanamayacak.

KDV istisnasından yararlanarak Türkiye'de konut veya iş yeri satın alanlar bu gayrimenkullerini bir yıl satamayacak, bu konut ve iş yerlerini bir yıl içerisinde satması halinde, zamanında alınmayan vergi tahsil edilecek.

Esnaf Ahilik Sandığı kuruluyor

Kanunla, İşsizlik Sigortası Kanunu'nda düzenlemeye gidilerek; gereken görev ve hizmetler için mali kaynak sağlamak, piyasa şartlarında kaynakları değerlendirmek, kanunun öngördüğü ödemelerde bulunmak üzere, iş yerini kapatan ya da zor durumda kalan esnafa belirli bir süre ödeme yapmak amacıyla Esnaf Ahilik Sandığı kurulacak.

Esnaf Ahilik Sandığı bütçe kapsamı dışında olacak, gelirlerinden vergi kesintileri hariç hiçbir şekilde kesinti yapılamayacak, gelirleri genel bütçeye gelir kaydedilemeyecek.

Sandığın gelirleri ile bu gelirlerle alınan her türlü taşınır ve taşınmazlar kuruma ait olacak. Sandık, damga vergisi hariç her türlü vergi, resim ve harçtan muaf tutulacak.

Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında isteğe bağlı sigortalılar, At Yarışları Hakkında Kanun'a tabi jokey ve antrenörler, köy ve mahalle muhtarları ile tarımsal faaliyette bulunanlar hariç olmak üzere; ilgili kanun uyarınca hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar, Esnaf Ahilik Sandığı sigortalısı sayılacak.

Genel Sağlık Sigortası

Kanuna göre, Esnaf Ahilik Sandığının kurulması nedeniyle buradan ödenek alacaklar genel sağlık sigortalısı sayılacak. Genel Sağlık Sigortalısı sayılanlar için prime esas günlük kazançlarının alt sınırının 30 günlük tutarı, prime esas kazanç tutarı olarak dikkate alınacak.

Genel Sağlık Sigortası kapsamında sıralananların dışında kalan ve başka bir ülkede sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayanların, Genel Sağlık Sigortası primi, prime esas kazançlarının yüzde 3'ü olacak ve bu oranı yüzde 12'ye kadar artırmak Bakanlar Kurulunun yetkisinde olacak.

Türkiye'de ikamet eden Türk vatandaşlarının Türk soylu olmakla birlikte yurt dışında ikamet eden ana, baba, eş ve çocukları ile çalışma izni muafiyeti kapsamında olan yabancıların ana, baba, eş ve çocukları, talep etmeleri halinde, talep tarihini takip eden günden itibaren ikamet şartı aranmaksızın genel sağlık sigortalısı sayılacak. Bu şarttan yararlanabilmek için kişilerin prim ve prime ilişkin hiçbir borcunun bulunmaması şartı aranacak.

Kanunla, Genel Sağlık Sigortası prim borçları yeniden yapılandırıldı. 

Genel Sağlık Sigortası kapsamında sıralananların dışında kalan ve başka bir ülkede sağlık sigortasından yararlanma hakkı bulunmayan ve genel sağlık sigortası tescili yapılıp, ancak gelir testine hiç başvurmayanlara yönelik düzenleme getiriliyor. Bu kişiler, maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 12 ay içinde gelir testine başvurursa, Genel Sağlık Sigortası primleri, yapılan gelir testi sonucuna göre tescil başlangıç tarihinden itibaren alınacak.

Belediyelerce imara açılıp satılan araziler

Belediyelerce imara açılıp satılan arazilerden Hazinenin açtığı davalar sonucu Hazine mülkiyetine geçenler, tekrar kişilere bedelsiz olarak devredilecek.

Kamu İktisadi Teşebbüslerindeki sözleşmeli personelin yıllık izinleri bir sonraki yıla devredilebilecek.